فرهاد خراسانی ؛پوپولیسم و رفتارهای پوپولیستی در فوتبال ایران

عصرکاسپین ؛ یادداشت /فرهاد خراسانی ؛پوپولیسم یعنی عوام فریبی و عوام گرایی و طرفداری کردن یا طرفداری نشان دادن از حقوق و علائق مردم عامه در برابر گروه نخبه یا بعبارتی پوپولیسم نخبه ستیز است و عوام را بر نخبگان ترجیح میدهد و در پی جلب رضایت عوام است و به منطق و عقل توجهی نشان نمیدهد . پوپولیستها بر رفتار عوام آگاه هستند و روانشناسی مردم را خوب میدانند و بر این واقعیت آگاهند که مردم به راحتی مصلحت بلند مدت خود را فدای مصلحت کوتاه مدت خویش مینمایند .
پوپولیسم و رفتارهای پوپولیستی مدت زمانی است که در فوتبال ایران نفوذ پیدا نموده و این تفکر خطرناک باعث شده است که فوتبال ما از سایر کشورها عقب بماند . نتیجه گرایی و بازیکن سالاری از نتایج پوپولیسم است و مدیران و مربیان ما قادر نیستند در مقابل خواسته طرفداران فوتبال عکس العمل منطقی نشان دهند و بازیکن سالاری از تبعات همین تفکر غلط و پوپولیستی است که به وضوع میتوان این رفتارها را از مدیران ، مربیان و بازیکنان در فوتبال ایران مشاهده نمود . این اعمال و رفتارهای پوپولیستی آنچنان در ذهن طرفداران فوتبال ما نفوذ یافته و تاثیر گذاشته است که سالهای زیادی باید بگذرد تا بتوان آن را از ذهن طرفداران فوتبال خارج نمود . متاسفانه شرایط پوپولیستی فوتبال کشور به گونه ای پیش میرود که هیچ توجه ای به واقعیتها و نظرات کارشناسان و انتقادات آنان نمیشود و در عوض غالبا” خواسته عوام مورد ملاک و اولویت قرار میگیرد حتی اگر هزینه های گزاف به بار آورد این یعنی سوار شدن بر موج خواسته های عوام .
از یک مدیر یا مالک باشگاه سوال میشود که چرا فلان مربی و یا فلان بازیکن بی کیفیت یا بدون کارنامه را جذب کردی ؟ میگوید بخاطر فشار هوادار و چون هواداران خواسته اند ما به خواسته آنها عمل کردیم . توضیح و توجیه برای این سوء مدیریت و حقارت اگر بخواهیم اسمش را فساد نگذاریم پس چیست ؟ مطالبه مردم ؟
این رفتارها اسمش پوپولیسم است به این بهانه که ” چون مردم میخواهند ” .
در این شرایط نقش یک مدیر و مسئول جز این که خود را تا حد فهم عوام پایین بیاورد و در عوض روج موج سوار شود چیست ؟ اگر طرفداران فوتبال کارشناس هستند پس کارشناسان فوتبال چه کسانی هستند ؟ آیا در صدا و سیما باید از طرفدار فوتبال در مورد تاکتیک تا تعویض بازیکن سوال شود و از کارشناس فوتبال در خصوص سرویسهای بهداشتی ورزشگاه ها ؟
چه تفاوتی خواهد داشت که مدیر و مسئول چه توانایی و چه شناختی دارد وقتی او همه چیز را در حمایت لحظه ای مردم و همراه شدن با هو ، سوت و هیاهو دنبال میکند . در این شرایط ، توسعه و پیشرفت چطور محقق خواهد شد؟ وقتی که مدیر با توجه به خواسته هواداران روی سکوها تصمیم میگیرد و با هر بردی گرمی شان میکند و با هر باخت سردی ، چطور میتوان انتظار برنامه ریزی بلند مدت و میان مدت برای زیر ساختها داشت ؟

فوتبال در کشور ما پوپولیستی است یعنی با نظر و سلیقه عوام پیش میرود نه بر مبنای اصول صحیح مدیریتی . همگان معتقدیم که فوتبال برای مردم و متعلق به مردم است و هیچکس منکر آن نیست و در همین راستا ، فدراسیون جهانی فوتبال تمام سعی خود را معطوف به این موضوع مهم نموده است که بازی فوتبال را تا حد امکان جذابتر نماید که مردم بیشترین لذت را از آن ببرند اما این به معنای تصمیم گیری مردم در امر مدیریت فوتبال نیست . مدیریت در فوتبال ما هیجانی ، احساسی ، شتابزده و پوپولیستی است . در بخش مدیریت فوتبال پرداختهای بی حساب و کتابی وجود دارد که هیچ تناسبی با کیفیت کار ندارد . در بخش مربیان ، اظهار نظرهای غیر منطقی و اغراق آمیز بعد از هر برد و باخت دیده و شنیده میشود ، اظهار نظر هایی از جمله دادن قول قهرمانی و جلوگیری از سقوط ، مقصر دانستن داور ، زمین ، شرایط اب و هوا و غیرو .
از دیگر رفتارهای پوپولیستی در فوتبال ایران ، دادن القاب و عناوین بی حساب و کتاب به مربیان و بازیکنان در فوتبال است که به نوعی منجر به تهییج افکار عمومی و بالا رفتن توقع تماشاگران میشود . القابی نظیر سلطان ، امپراطور ، خان ، ژنرال ، سناتور ، شهریار ، کمیسر ، گروهبان ، سردار ، موشک و هلیکوپتر که بصورت واگنی و فله ای به مربیان و بازیکنان اطلاق میشود باعث میشود نوعی بار روانی کاذب در افراد ایجاد شود و صد البته بازار گرمی هم برای صاحبان القاب در پی خواهد داشت . البته بیشترین سوء استفاده از این بازار گرمی توسط برخی نشریات زرد صورت میگیرد که خود موجد این القاب هستند و گرنه بر همگان آشکار است برخی بزرگان فوتبال ایران هیچ نیازی به این القاب پاکتی ندارند . در فوتبال پوپولیستی ما هیات مدیره ، کمیته فنی هنوز تعریف و جایگاهی ندارند و در حد نمودار چارت باشگاهها ( بقول علی پروین ، کشک ) باقی مانده اند و فقط یک نفر تصمیم گیرنده است . متاسفانه باشگاهها ، مربیان و بازیکنان ما به جای همکاری و استفاده از خدمات مدیران برنامه و ایجنت های رسمی فدراسیون فوتبال ، به همکاری با دلالانی روی اورده اند که با پوششها و نقابهای متفاوت در باشگاههای فوتبال نفود نموده اند که این هم نوعی دیگر از سوء مدیریت مدیران فوتبال ما به شمار می آید .