کشف کاشی‌های فیروزه‌ای در محراب مسجد صفی رشت
معاون میراث‌فرهنگی گیلان از کشف کاشی‌های فیروزه‌ای در محراب مسجد تاریخی صفی در رشت خبر داد
عصرکاسپین/ولی جهانی یکشنبه ۱۸ خردادماه ۹۹ ضمن اعلام این خبر گفت: «در عملیات باستان‌شناختی و مرمتی مسجد صفی رشت، قاب‌های کاشی‌کاری شده‌ای از زیر لایه‌های بتنی و پوشش مرمرین کف محراب مسجد کشف شد.»
او افزود: «این قاب‌های کاشی‌کاری شده متشکل از کاشی‌های مربعی به ابعاد ۱۹ در ۱۹ سانتی‌متر است که به روش دست‌آزاد، نقوش اسلیمی و گل و بوته با لعاب فیروزه‌ای بر زمینه سفید نقش شده و نواری فیروزه‌ای بر قطعات کاشی‌های جانبی، قاب کاشی را به صورت مستطیلی دربرگرفته است.»
معاون میراث‌فرهنگی گیلان با اشاره به تفاهم‌نامه‌های بین اداره‌کل و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان درخصوص فعالیت‌های باستان‌شناسی و مرمتی برای مرمت و احیای این بنا عنوان کرد: «در جریان مطالعات مرمتی این بنا، به منظور درک روند تکاملی مسجد صفی و شناخت هرچه بیشتر بخش‌های الحاقی، فروردین‌ماه سال‌جاری اقدام به کاوش در گمانه‌ای به ابعاد ۵/۱×۵/۱ متر در شبستان مسجد شد که حاصل آن شناخت بخش‌های الحاقی و کشف تزئینات در محل کاشی‌کاری بود.»
او با اشاره به مستندات مکتوب تاریخی، افزود: «مسجد صفی که با نام‌های سفید و شهیدیه نیز شناخته می‌شود پیش از به قدرت رسیدن شاه اسماعیل صفوی دایر بوده و از این لحاظ از قدیمی‌ترین بناهای سالم تاریخی شهر رشت به شمار می‌رود، کشف شواهد مادی باستان‌شناختی شامل سفال، تزئینات معماری و کاشی که متعلق به قرون ۸ تا ۱۰ هجری قمری است، نشان می‌دهد نخستین بخش مسجد در دوره ایلخانی بنا شده است.»
جهانی با بیان اینکه اطلاعات حاصل از این کاوش‌ها در طرح مرمت و احیای بنای مسجد مورد استفاده قرار خواهد گرفت، عنوان کرد: «بر اساس این طرح، بخش‌های الحاقی که در دوران معاصر به بنا اضافه شده حذف خواهد شد، گلدسته این مسجد همچون گذشته از قید بخش‌های الحاقی آن آزاد می‌شود و تزئینات این مسجد نیز با اتکا به داده‌های باستان‌شناختی به شکل اولیه خود باز خواهد گشت.»
او با اشاره به لزوم تداوم مطالعات باستان‌شناختی برای درک تاریخ دقیق احداث بنا و یا لایه‌های استقراری قدیمی‌تر از آن اعلام کرد: «احتمال انجام کاوش‌های گسترده‌تر باستان‌شناختی در بخش‌های جنوبی شبستان مسجد پیش از اتمام طرح مرمتی هست.»
مرمت این مسجد از دی ماه سال گذشته، به مدت یک سال به همت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با نظارت اداره کل استان در حال انجام است.
استان گیلان با دارا بودن هزار و ۱۷۳ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی، رتبه چهارم را به لحاظ تراکم آثار تاریخی در کشور دارد.