واکاوی و تکذیب شایعاتی درباره ناتوانی ایران در خرید واکسن کرونا؛ ایران امکان انتخاب و خرید واکسن از ۱۸ شرکت معتبر را دارد
اخیرا و پس از اعلام خبر تولید واکسن کووید-۱۹ توسط کمپانی امریکایی فایزر خبرهایی در خصوص عدم توانایی ایران برای خرید واکسن در شبکه های اجتماعی منتشر شده در حالیکه این اخبار صحت ندارد.
عصر کاسپین/ اخیراً و پس از اعلام خبر تولید واکسن کووید -۱۹ توسط کمپانی آمریکایی فایزر، خبرهایی با مضمون عدم توانایی ایران برای خرید واکسن، در شبکه‌های اجتماعی باز نشر می‌شود؛ در این خبرها آمده است، با اینکه دو دوز از واکسن کمپانی فایزر کمتر از ۲۰ دلار قیمت دارد، ایران توانایی خرید آن را ندارد.
عمده این اخبار با سوءاستفاده از مصاحبه مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا، با اهداف و جهت‌گیری‌های مغرضانه بازنشر می‌شود، این در حالی‌است که اظهارات دکتر مردانی فقط در مورد عدم خرید واکسن از کمپانی فایزر بوده و وی هرگز نگفته است که ایران واکسن کرونا را وارد نخواهد کرد.
بر اساس اظهارات مردانی چندین واکسن مشابه، از جمله واکسن آکسفورد، وجود دارد که اثار و کیفیت آنها مشابه واکسن فایزر بوده و دارای قیمت پایین‌تری هستند.
بر همین اساس، بررسی‌های مرکز مقابله با شایعات سایبری نیز نشان می‌دهد که بر خلاف ادعای مطرح‌شده در فضای مجازی که قیمت واکسن شرکت فایزر را کمتر از ۲۰ دلار عنوان کرده‌اند، دو دوز از این واکسن ۴۰ دلار قیمت دارد و در مقایسه با واکسن ۴ دلاری آکسفورد قیمت بسیار بالایی دارد.
امکان خرید از ۱۸ شرکت معتبر
از طرفی طبق اظهارات معاون کل وزارت بهداشت در خصوص خرید واکسن کرونا از شرکت فایزر، جمهوری اسلامی ایران در کنسرسیومی قرار دارد که سازمان بهداشت جهانی تشکیل داده و ۱۸ شرکت معتبری که واکسن‌های آنها مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته، مقرر شده که برای کشورهایی که عضو کنسرسیوم هستند تأمین شود و ما جزو این کنسرسیوم هستیم و انتخاب‌هایمان را از بین این شرکت‌ها انجام خواهیم داد.
ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت با بیان جملات فوق، تاکید کرد: جمهوری اسلامی و وزارت بهداشت اقدامات لازم را انجام داده‌اند، ما در کنسرسیوم سازمان بهداشت جهانی هستیم و از واکسن‌های مورد تأیید استفاده خواهیم کرد.
حریرچی ادامه داد: شرکت فایزر هم یکی از این ۱۸ شرکتی است که امکان انتخاب و خرید از آنها داریم و هنوز هیچ کشوری انتخاب نکرده که از کدام سبد استفاده خواهد کرد و ما امکان انتخاب داریم و آنچه به صلاح مردم باشد، خریداری خواهیم کرد.
پیش‌خرید واکسن از کووکس
در شبکه‌های اجتماعی خبر دیگری نیز باز نشر شد که با استناد به نموداری از وبسایت اکونومیست، ادعا شده بود برخلاف گفته وزارت بهداشت، ایران واکسنی سفارش نداده است.
با بررسی‌های انجام‌شده در مرکز مقابله با شایعات سایبری مشخص شد، سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت، در خصوص خرید واکسن از کووکس گفته است: ما هم در حوزه تولید واکسن کرونا اقدام می‌کنیم و هم از آنجایی که ممکن است کشورهایی در این حوزه از ما جلوتر باشند باید در پیش خرید مشارکت می‌کردیم که این اقدام هم انجام شده است.
لاری افزوده است در بین ۱۸۰ کشوری که در کووکس قرار دارند، برخی کشورهای ضعیف و متوسط هستند و اکثر کشورهای اروپایی هم حضور دارند. در عین حال، ۸۴ کشور پرداخت کننده پول هستند که ما هم جزو آن هستیم البته آمریکا جزو این گروه کشورها نیست. پیش‌پرداخت حدود ۵۲ میلیون دلار بوده که در حال انجام است. به هر حال ما مقداری مشکل تبادلات ارزی داریم، اما رئیس‌جمهور روی این موضوع اصرار دارند. البته میزان واکسنی که از این طریق خریداری کنیم، تقریباً می‌تواند ۱۰ درصد جمعیت ما را پوشش دهد.
برخی سفارش‌ها در وبسایت‌هایی مثل اکونومیست ثبت نمی‌شود
همچنین طبق گفته لاری، ایران ۱۰ درصد از واکسن مورد نیاز خود را با عضویت در کووکس تهیه خواهد کرد و ۱۰ درصد نیز از شرکت‌های خصوصی در سایر کشورها از جمله هندوستان خریداری خواهد شد که این سفارشات در وبسایت‌هایی همچون اکونومیست درج نمی‌شود.
بنابراین بر اساس اظهارات سیما لاری با اینکه ایران اقدام به خرید واکسن کرده است، اما در حال طی مراحل خرید قرار داشته و این مراحل هنوز تکمیل نشده است.
واکسن داخلی چه شد؟!
لاری، با تاکید بر اینکه پروسه تولید واکسن زمان‌بر است، گفت: صرفاً واردات واکسن کافی نیست و ۸۰ درصد باقی مانده با استفاده از واکسن تولید داخل واکسینه خواهند شد که طبق برنامه‌ریزی‌ها در مهر ماه ۱۴۰۰ به بازار عرضه می‌شود.