صدای پای لامبدا در کشور به گوش می رسد!
مرگ ۶۱۴ بیمار کرونایی در ۲۴ ساعت گذشته در کشور که این روزها با سویه دلتا به جان هموطنان می تازد، نشان از خطرناک بودن شرایط دارد. اما آیا مردم به حدی از آگاهی نسبت به رفتارهای خود رسیده‌اند که دلتا نرفته سویه با شدت بیشتر لامبدا را شاهد نباشیم؟
عصر کاسپین/ گونه دیگری از کرونا به نام لامبدا (Lambda) با رعایت نشدن پروتکل‌های بهداشتی ممکن است قبل از به قله رسیدن دلتا وارد کشور شود، این روزها بازی جان مردم با اعداد است که با رعایت شدن پروتکل‌های بهداشتی و تزریق واکسن می‌توان جلوی بخشی از این مرگ‌ها را گرفت، حال که سویه دلتا در حال تاختن است، ما هم با رعایت نکردن دستورالعمل های بهداشتی خوب می‌تازیم اما واقعا اگر لحظه‌ای به این همه مرگ فکر کنیم نباید بگذاریم سویه لامبدا هم وارد کشور شود.
هم اکنون هر ۲ دقیقه یک نفر جان خود را به دلیل کرونا از دست می‌دهد و وحشتناک تر آنکه متاسفانه هر ۲ ثانیه یک نفر به کووید۱۹ مبتلا می‌شود.
لامبدا ابتدا در کشور پرو مشاهده شد و اکنون این سویه به ۵۲ کشور جهان انتقال یافته است، چگونه ممکن است بتوانیم مانع از ورود این نوع جدید از ویروس کرونا به ایران شویم.
گفته می شود در برخی کشورهای همسایه سویه لامبدا مشاهده شده است که این مساله توجه بیشتر مردم و مسوولان را می‌طلبد.
لامبدا چیست؟
سویه لامبدا با نام علمی «سی. ۳۷» که نخستین‌بار در پرو شناسایی شد، نمونه‌هایی از آن نیز در دسامبر ۲۰۲۰ میلادی پیدا شد و عامل ابتلای بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان جدید در آمریکای جنوبی بود، یکی از دلایل اصلی تعداد زیاد موارد ابتلا به کرونا در پرو به دلیل ظهور نوع لامبدا است که در حال حاضر ۹۷ درصد موارد ابتلا به بیماری را در این کشور تشکیل می‌دهد.
براساس اطلاعات سازمان جهانی بهداشت، لامبدا جهش‌های زیادی را در مفاهیم ژنی شامل می‌شود که می‌تواند به افزایش قابلیت سرایت پذیری و همچنین افزایش مقاومت آن در مقابل آنتی بادی‌ها منجر شود، همین مساله باعث شده بسیاری از متخصصان سلامت، گونه اصلی کرونا و حتی گونه پلاس را فراموش کرده و هم اکنون تمام تمرکز خود را روی گونه لامبدا کرونا قرار دهند.
به باور برخی متخصصان علایم مبتلایان به کرونای لامبدا با دیگر سویه‌ها مشترک است، علایم اصلی شامل تب، سرفه خشک، تنگی نفس و خستگی گلودرد، اسهال، ورم ملتحمه، سردرد، از دست دادن حس بویایی و چشایی، بثورات پوستی یا تغییر رنگ انگشتان دست و پا است.
بنابر اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بروز بیماری‌ها در آمریکا (CDC)، افراد باید همچنان از ماسک استفاده کنند، فاصله اجتماعی خود از دیگران را حفظ کنند، دست های خود را مرتب بشویند و از حضور در مکان‌های شلوغ با تهویه نامناسب نیز دوری کنند. همچنین دریافت واکسن کرونا نیز یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از بروز بیماری کووید -۱۹ در نظر گرفته شده است.
به اعتقاد دانشمندان، عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های تنفسی از جمله بیماری کووید -۱۹ دارد که با تغذیه مناسب تقویت می‌شود و یکی از عوامل افزایش میزان ابتلا به کرونای لامبدا، وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و بیماری‌های ریوی، قلبی، سوء تغذیه و نداشتن تغذیه صحیح است.
به گفته آنها، کمبود دریافت مواد غذایی و کمبود ویتامین‌هایی مانند ویتامین سی و آ و دی و تضعیف سیستم ایمنی بدن احتمال ابتلا به بیماری‌ها را افزایش می‌دهد؛ بنابراین مصرف روزانه منابع غذایی دارای ویتامین سی مانند سبزی و سالاد همراه با غذا می‌تواند مقاومت بدن را در مقابل انواع بیماری‌ها از جمله کرونا افزایش دهد.
همچنین میوه‌هایی مانند پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، کیوی و سبزی‌هایی مانند انواع کلم، گل‌کلم، شلغم، فلفل سبز، فلفل دلمه‌ای، جعفری، پیازچه، شاهی، گوجه‌فرنگی از منابع غذایی دارای ویتامین سی محسوب می‌شوند. هویج، کدو حلوایی و سبزی‌های سبز تیره مانند اسفناج، برگ‌چغندر و برگ‌های تیره رنگ کاهو نیز از منابع خوب ویتامین آ هستند.
نگرانی‌ها درباره لامبدا
دکترعلیرضا ناجی رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در این مورد گفت: لامبدا شرایط خطرناکی برای کشورها به لحاظ شیوع کرونا رقم زده است، این جهش خطرناک، سرایت‌پذیری و قدرت‌گریز از ایمنی بیشتری دارد و اثرگذاری واکسن‌ها را نشانه گرفته است.
وی با بیان اینکه حذف هفت آمینواسید در جهش لامبدا چالشی بزرگ پیش روی تست‌های تشخیصی است، افزود: به نظر می‌رسد واریانت لامبدا در حال تبدیل شدن به تهدید جدی جهانی است و تاکنون در تعدادی از کشورها واریانت لامبدا شناسایی و ثبت شده است.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر اینکه لامبدا برای اولین بار در کشور پرو شناسایی شد، یادآور شد: این کشور با ثبت ۵۹۶ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، بالاترین مرگ و میرهای کرونایی را ثبت کرد که از این تعداد مبتلایان، ۹۷ درصد مربوط به واریانت لامبدا است. لهستان با ثبت ۳۰۷ مرگ کرونایی در روز بعد از کشور پرو رتبه دوم چرخش واریانت لامبدا را به خود اختصاص داده است.
ناجی، تقویت سرمایه‌گذار در سیستم بهداشتی و درمانی، افزایش ظرفیت تخت‌های بستری و مراقبت ویژه، تسریع در روند واکسیناسیون، توسعه ظرفیت انجام تست‌های تشخیصی، تقویت توان اقتصادی مردم و جمعیت بالای خانواده‌ها را از مهم ترین اقدامات برای پیشگیری از چرخش گونه‌های جدید کرونا ذکر کرد.
به گفته وی، جهش در لامبدا به میزان قابل توجهی سرایت و عفونت زایی این گونه جدید کووید ۱۹ را افزایش داده است. این جهش جدا از افزایش چسبندگی پروتئین اسپایک در اتصال به رسپتور ACE ۱۱، جهشی ایمن گریز است، به نظر می رسد واریانت لامبدا می تواند به پاسخ سیستم ایمنی، غلبه کند.
این ویروس شناس تاکید کرد: مطالعات اخیر در مورد واکسن‌های فایزر و مدرنا گواه این است که واریانت لامبدا در برابر ایمنی حاصل از این واکسن‌ها مقاومت دو تا سه برابری از خود نشان می‌دهد.
شدت بیماری لامبدا بیش از سویه‌های گذشته است
دکتر مینو محرز متخصص بیماری‌های عفونی هم در این زمینه گفت: واریانت لامبدا در آمریکای جنوبی شناسایی شد و مطالعه روی این جهش جدید ویروس کرونا در حال انجام است. طبق تحقیقات، جهش جدید کرونا تحت عنوان لامبدا از قدرت سرایت و انتقال بیماری بالاتری نسبت به جهش‌های قبلی برخوردار بوده و به احتمال زیاد شدت بیماری اش هم بیشتر از نوع‌های قبلی کروناست.
وی، تب بالا یا حس گرمای شدید در سینه و پشت، سرفه کردن مداوم، گلودرد، سردرد و از دست دادن حس بویایی و چشایی را از علایم مهم ابتلا به لامبدا برشمرد و یادآور شد: این گونه با گونه های دیگر کرونا نیز تفاوتی ندارد فقط قدرت سرایت پذیری آن به افراد دیگر فوق العاده بالاست.
این پزشک متخصص تصریح کرد: واریانت جدید لامبدا جوانان را بیشتر از نوع‌های قبلی درگیر می‌کند. اگر مردم فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت نکنند، باعث می‌شود تا ابتلای یکی از اعضا، همه افراد خانواده را درگیر کند، افراد تا قبل از انجام واکسیناسیون در هنگام خروج از منزل و حضور در مراکز شلوغ باید از ماسک استفاده کنند و به هیچ‌وجه شستن دست‌ها با آب و صابون را فراموش نکنند. مردم باید از برگزاری دورهمی‌های خانوادگی بپرهیزند تا زنجیره انتقال بیماری کرونا قطع شود.
موردی از لامبدا در شمال کشور نداریم
دکتر عاطفه عابدینی دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹ نیز درباره لامبدا گفت: تاکنون گزارش موثقی در خصوص ورود ویروس لامبدا به کشور نداشتیم و در مورد شایعاتی هم که عنوان می‌کنند این ویروس جهش یافته در استان‌های شمالی دیده شده و باید بگویم که این استان‌ها درگیر پیک پنجم کرونا هستند، به ویژه بعد از تعطیلات تهران و البرز میزان درگیری در استان‌های گلستان، مازندران و مقداری هم گیلان افزایش یافته است اما تا الان در آنها شاهد سکانس تایید شده سویه لامبدا نبودیم.
وی خاطرنشان کرد: این ویروس برای اولین بار در در کشور پرو شناسایی و بعد از آن در کشورهای دیگر هم دیده شد، البته نه به مقدار زیاد و به نظر می‌رسد این سویه بیشتر در آمریکای جنوبی شیوع داشته باشد و بر اساس گزارشی که در تاریخ ۲۴ جولای منتشر شده ۵۲۵ مورد ابتلا به واریانت لامبدا در کل دنیا مشاهده شده که از این تعداد ۸۷ مورد مربوط به آلمان، ۸۶ مورد در آرژانتین، ۷۵ بیمار در مکزیک، ۸ نفر در مصر، ۶ مورد در انگلیس، ۳ بیمار در کانادا و یک مورد هم در کشورهای پرتغال و ترکیه شناسایی شده و به علاوه این بیماری در کشورهای آمریکا، فرانسه، اسپانیا، کلمبیا و رژیم اشغالگر قدس هم دیده شده و لازم به ذکر است که مشاهده این واریانت در کشورهای همسایه ایران احتمال ورود این سویه را به کشور بالا می‌برد.
وی ادامه داد: هنوز اطلاعات چندانی در خصوص این ویروس نداریم، اما به نظر می‌رسد این موتاسیون نسبت به واریانت‌های قبلی مسری‌تر باشد.
سوش لامبدا واکسن گریزی بیشتری دارد
همچنین دکتر علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان شهر تهران تاکید کرد: سوش دیگری از کرونا به نام سویه لامبدا (Lambda) که برای نخستین بار در پرو مشاهده شد اکنون به ۵۲ کشور جهان انتقال یافته است و ما باید بسیار مراقبت کنیم تا این سویه جدید ایران نشود.
وی با بیان اینکه سرایت پذیری سوش لامبدا نسبت به دلتا بیشتر و واکسن گریزی بیشتری دارد، افزود: ابتلای کودکان و نوجوانان به سویه لامبدا بیش از دیگر سوش های کرونا است.
رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و واکسیناسیون تنها راه مقابله با جهش های کرونا
براساس آخرین آمار وزارت بهداشت، ۶۱۴ نفر بیمار کرونایی در ۲۴ ساعت گذشته جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۰۵ هزار و ۹۰۱ نفر رسید.
همچنین در ۲۴ ساعت گذشته، ۲۶ هزار و ۳۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که چهار هزار و ۲ نفر از آنها بستری شدند و مجموع بیماران کرونایی در کشور به چهار میلیون و ۸۹۵ هزار و ۴۴۸ نفر رسید.
جهش لامبدا در پشت مرزها و در آستانه ورود به ایران است. این زنگ خطری است که این روزها در نقطه اوج پیک پنجم کرونا متخصصان بیان می کنند اما همچنان تنها راه مبارزه با ویروس کرونا رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و واکسیناسیون است.