محیط بانان بر فراز خطر
حافظان طبیعت می خوانیمشان اما گاه چنان عاقبت روزگار محیط بانانمان در فراز خطر دود اندود می شود و تلاششان در محاق می ماند که عنان طاقت و تحمل شان از دست می رود و تنها رسانه را ضربانی برای حیات می دانند.
عصر کاسپین/ آنقدر از آنان نشنیده ایم که حتی واژه اش نامانوس ذهن هایمان شده است و زمانی که” گیتی خامنه” مجری خاطرات کودکانه هایمان در مصاحبه ای از شبکه دو سیما سراغ سید امین هادی پور محیط بانی در خوزستان می رود که دو بار پای راستش را بدلیل درگیری با شکارچیان متخلف قطع کرده اند، از خود می پرسیم مگر محیط بانان چه می کنند؟
محیط بان مهران علی محمدی در هنگام مهار آتش در ارتفاعات گیره بره شهرستان ماسال واقع در غرب گیلان از ناحیه دست و پا دچار آسیب نسبتا شدید می شود؛ کریم رحمانی محیط بان تالش حین تعقیب شکارچی غیرمجاز با شلیک تیر از ناحیه دست مجروح می شود و ساسان کفایی که چند ماهی است مدیریت حفاظت محیط زیست گیلان را عهده دار شده است با ارسال تصاویری به ایرنا گیلان که از تلاش های پر خطر محیط بانان بر فراز درخت های بسیار بسیار مرتفع – بطوریکه محیط بانان بر بلندای آنها به قدر نقطه ای نشان می شوند – برای معدوم‌سازی تله‌های زنده گیری پرندگان پر ارزش شکاری خبر می دهد و می گوید چرا باید این تلاش ها در محاق بماند؟
گلایه مسئولان را می پذیریم اما مگر خبرنگاران این روزها در هیاهوی بدخبرها امان یافته اند؟ اینکه ابناء بشر در جادوی خبر محصور شده اند بی گمان بر کسی پوشیده نیست اما در یک سال اخیر آنقدر هجوم اتفاقات و بحران ها مردمان نگران را گیج کرده که وظیفه خبرنگاران در قبال ارتقاء سواد رسانه ای جامعه دو چندان شده تا مبادا اخبار جعلی، بی منبع و غیرمسئولانه بر خاطر آزاری مردم سرزمینمان بیافزاید.
تصاویر ارسالی مدیرکل محیط زیست گیلان موجب شد تا ایرنا گیلان محیط بانان و مشکلاتشان را جویا شود که در این راه غم ها و لبخندهایمان بیش شد آن گاه که از زخمی شدن دو محیط بان در چهار محال بختیاری به ضرب گلوله شکارچیان متخلف، ضرب و جرح محیط بان شمیرانات، قطع پای محیط بانی در گتوند خوزستان، مصدومیت شدید محیط بان پارک ملی تندوره خراسان رضوی در درگیری با شکارچیان، مصدوم شدن چهار محیط بان بهشهر در درگیری با متخلفان شکار و چه بسیار کشته شدن محیط بانان توسط شکارچیان تجاری شنیدیم و دیدیم بیشتر به زخم های دیرینشان نمک پاشیده می شود آن زمان که حمایت قانون می باید مرهمی باشد بر دردهایشان اما متاسفانه آلامشان بیش می کند.
شکارچیان متخلف یک گام پیش تر از محیط بانان
دردها را جسته بودیم اما غلامرضا محمد زاده محیط بان گیلانی چنان با اشتیاق و شور با خبرنگار ایرنا از حفاظت حیات وحش سخن می گفت که ایمان آوردیم سهم انسان از خوشبختی به اندازه عشقی است که ایثار می کند.
محمد زاده، ذرّه ای از کاستی حقوق و وضعیت بیمه محیط بانان سخن نگفت اما آنچه غریو دردش بود تنها از کمبود نیروی انسانی، ارتقاء آموزش مردمان بومی در نیازردن حیات وحش، نامروتی متخلفان و کمبود زیاد امکانات و تجهیزات در برخورد با شکارچیان متخلف بود.
وی به تلاش های پر خطر محیط بانان در معدوم‌سازی تله‌های زنده گیری پرندگان پر ارزش شکاری اشاره می کند و می گوید: پرندگان شکاری در این فصل مهاجرت می کنند؛ قبلا غیر بومی ها تله می گذاشتند و این پرندگان را برای فروش به قیمت های گزاف از ایران خارج می کردند اما چند سالی است که بومی ها به غیربومی ها اجازه باز گیری نمی دهند و خود اقدام به تله گذاری برای این پرندگان مهاجر در نوک درختان بسیار مرتفع می کنند و اگرچه بسیاری از محیط بانان رزمی کار و ورزشکار هستند اما متاسفانه با پرت شدن از درخت آسیب های جبران ناپذیری می بینند.
محمد زاده از مردم بومی نیز شاکی است و می گوید : مردم محلی همکاری ندارند دامهایشان را به ارتفاعات می برند و برای اینکه دامهایشان از حمله حیوانات وحشی چون پلنگ، خرس و گرگ در امان باشند اقدام به تیراندازی می کنند و یا با سَم آنها را می کشند و کمبود نیرو و تجهیزات محیط بانان چون خودرو و موتور مناسب گاه مانع از مقابله و پیشگیری می شود.
وی با بیان اینکه همکارانی داریم که با توجه به کمبودهای مالی و امکانات حتی از استراحتشان برای انجام ماموریت می زنند که بتوانند حیات وحش را حفظ کنند ادامه داد: محیط بانان در بحث درگیری ها، کشفیات و صورت جلسه هایی که می شود حمایت های ویژه مقام قضایی را می طلبند؛ همچنین به همکاری نیروی انتظامی و مرزبانی نیز نیاز است.
محمد زاده تاکید کرد : در بحث تجهیزات به دوربین هایی نیاز داریم است که بتوان وقایع را مثمرتر به ثبت رساند تا در مرحله قضایی فریادرسمان باشند.
دردها را شنیدیم و محمد زاده فقط از دردها نگفت و لبخند زدیم آن گاه که تصاویری از محیط زیست را توسط محیط بانان به نظاره نشستیم که هیچگاه با دل سیر به تماشایشان ننشسته بودیم؛ نجات توله خرس ترسیده و پنهان شده زیر بوته ها با فرزند محیط بانی در مریوان نوستالژی کارتون جکی و جیل در کارتون بچه های کوه تاراک را به ذهن متبادر می کرد و لذت تماشای بازیگوشی سه توله پلنگ در کنار مادرشان در برف توسط محیط بان احمد درویش در پارک ملی “صیدوا “سمنان غرقه مان می کرد و غیرت محیط بانی در مهار آتش در جنگل های “دهدز” بدون امکانات متاثر می کرد و به حس مسئولیت محیط بان مجتبی خالقی پور غبطه خوردیم آن زمان که فیلم آموزش در کرونا را دیدیم زمانی که به مدارس حاشیه پناهگاه حیات وحش نیشابور می رفت و با رعایت پروتکل های بهداشتی حفاظت از حیات وحش را به نسل نو می آموخت.
محیط بانان همکاری و حمایت می طلبند
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان نیز بیان کرد: محیط زیست استان درحال حاضر با ۱۷۰ نفر محیط بان محافظت می شود که با توجه به حساسیت و تنوع بی نظیر و مناطق گسترده تحت مدیریت اگر حمایت همه مردم و همکاری دستگاه قضایی و نیروی خدوم و زحمتکش انتظامی همراه نباشد بی شک محیط بانان استان در این راه مقدس با مشکلات فراوانی مواجه خواهند شد که ۱۴۱ شهید ۳۰۰ جانباز در کشور گواه آن است.
ساسان اکبری پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با نشان دادن تصاویری از زخمی شدن محیط بان حین انجام عملیات به تلاش بی امان محیط بانان اداره پارک ملی بوجاق در معدوم‌سازی تله‌های زنده‌گیری پرندگان پر ارزش شکاری در این فصل اشاره کرد و از کشف و معدوم سازی بیش از صدها مورد از تله های صید و زنده گیری پرندگان پر ارزش درپارک ملی بوجاق کیاشهر خبر داد.
وی گفت: اکوسیستم کم نظیر پارک ملی بوجاق شرایط زیستی مناسبی را برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر فراهم کرده ولی همه ساله در این ایام با افزایش شکارچیان غیر مجاز که اقدام به تله گذاری به روش های مختلف برای زنده گیری و صید این گونه پرندگان بویژه پرندگان شکاری از تیره شاهینیان نظیر بالابان، بحری می کنند، روبرو هستیم.
وی افزود: از ابتدای فصل پائیز تا کنون بیش از صدها مورد تله های باز گیرها در این منطقه که به صورت بسیار حرفه ای در ارتفاع بسیار بالای درختان نصب شده بود توسط محیط بانان سختکوش پارک ملی قبل از هرگونه زنده گیری پرندگان تخریب و معدوم شده است.
اکبری پور اظهار داشت: محیط بانان با توجه به شرح وظایف سازمانی و تاکید مدیر کل محیط زیست گیلان به صورت شبانه روزی این مناطق حساس را با گشت های مستمر کنترل، پایش و تحت رصد کامل خود دارند و با هر گونه اقدام به شکار و تخلف محیط زیستی برخورد قاطع و قانونی می کنند.
پارک ملی بوجاق بندرکیاشهر با حدود سه هزار و ۴۰۰ هکتار وسعت از مناطق حفاظت شده به شمار می رود که شامل زمین های ساحلی، جلگه ای و علفزار است؛ این پارک ملی از مهمترین و با ارزش ترین زیستگاه های طبیعی کشور و مامن گونه های متعدد و با ارزش حیات وحش است.
حافظان طبیعت و سبز پوشان بی ادعا را شنیدیم؛ و دانستیم اگرچه گاه تصاویری از محیط زیست را برایمان به نمایش می گذارند که هیچگاه با دل سیر به تماشایشان ننشسته بودیم اما گاه نیز چنان عاقبت روزگارمحیط بانانمان در فراز خطر دود اندود می شود و تلاششان در محاق می ماند که عنان طاقتشان از دست می رود و تنها رسانه را ضربانی برای حیات می دانند؛ و در حین انجام این وظیفه رسانه ای دانستیم، محیط بانانی پر از لبخند از زندگی پر کشیدند اما میراثی از اخلاق و صبوری و مهربانی با طبیعت برایمان برجای گذاشتند که امیدواریم که میراث دار خوبی برایشان باشیم.