علائم مسمومیت با سرو الکل‌های صنعتی/بیمار چه وقت به پزشک مراجعه کند؟
طی روزهای اخیر تعدادی از شهروندان رشتی در پی سرو مشروبات الکلی که غالباً مسمومیت‌هایی با منشا اتانول و متانول (الکل صنعتی) ایجاد کرده، راهی بیمارستان‌ها شده و شماری از آن‌ها نیز جان خود را از دست داده اند.
عصر کاسپین/ دکتر مرتضی رهبر طارمسری متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت با اشاره به علائم بیمارانی که این نوع مشروبات را سرو کرده اند، اظهار کرد: تهوع و استفراغ، درد شکم و درد قفسه سینه، سردرد، احساس گرم شدن و سرخوشی، پر حرفی، اختلال تعادل خفیف در ابتدا و بدتر شدن آن، کاهش قدرت ادراک و قضاوت، کاهش قدرت حسی و بی‌ثباتی عاطفی از مهمترین علائم پس از سرو مشروبات الکلی با پایه اتانول و متانول است.
به گفته وی، درگیری مخچه‌ای وستیبولار (آتاکسی، دوبینی، لکنت زبان اختلال بینایی و نیستاگموس) و تشدید افت سطح هوشیاری از گیجی تا کما، کاهش واکنش به محرک‌ها، آتاکسی، بی‌اختیاری ادرار و در نهایت دپرسیون تنفسی و فلج عضلات تنفسی، کاهش رفلکس‌ها، هیپو ترمی و در انتها مرگ نیز از دیگر پیامدهای سرو مشروبات الکلی با پایه اتانول و متانول است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت می‌گوید: بعضی از علائم فوق در هردو نوع مسمومیت میتواند وجود داشته باشد ولی علائم شدیدتر و مرگ معمولا در مسمومیت با متانول دیده می‌شود.
دکتر رهبر با بیان اینکه مهمترین علائم اختلال بینایی از علائم مهم مسمومیت با متانول است، گفت: این عوارض شامل تاری دید و تغییرات میدان بینایی و دید برفی(سفید دیدن محیط) و اختلال دید رنگی، فتوفوبی (ترس از نور)، اشکال در تطابق نور و در نهایت کوری کامل است.
به گفته این استاد دانشگاه، وجود تاری دید (اختلال بینایی) با وضعیت هوشیاری کاهش نیافته در این افراد، قویا مطرح کننده تشخیص مسمومیت با متانول است.
متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت با اذعان به اینکه اتانول هم در دوز پایین، کاهش سطح هوشیاری و در دوز بالا دپرسیون عمومی و در غلظت های بالاتر میتواند کما ایجاد کند، تصریح کرد: علائم شایع مسمومیت با اتانول (مستی و سر خوشی و بر افروخنگی صورت و اختلال تعادل استشمام بوی الکل از دهان و هوای بازدمی و افت قند خون ) است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان می‌گوید: در اغلب موارد، درمان بیماران مسموم با اتانول در بخش مسمومیت و اورژانس انجام می گیرد و بیماران بعد از چند ساعت تحت نظر و بعد از بر طرف شدن علائم، ترخیص می‌شوند در صورت مسمومیت همزمان با الکل.های سمی‌تر مثل متانول بستری طولانی‌تر بیماران جهت درمان‌های اختصاصی ضروری است.
دکتر رهبر با بیان اینکه بروز علائم مسمومیت با متانول با تاخیر ۱۲ تا ۳۶ ساعته است، افزود: در چنین شرایطی بیمار با تاخیر به بیمارستان مراجعه می‌کند و علائم شدت می‌گیرد که میتواند بصورت اختلال بینایی از تاری دید تا دید تونلی و منظره برفی تا کوری کامل، بدتر شدن حال بیمار با گذشت زمان و علیرغم درمان‌های اولیه صورت گرفته و اتساع مردمک‌ها و تشنج (که میتواند تکرار شونده و استاتوس باشد) و اسیدوز متابولیک خفیف در مراحل اولیه و سپس شدید با آنیون گپ بالا (PH خون کمتر از ۷/۲ خود را نشان دهد.
وی با توصیههایی به بیماران حین ترخیص با تشخیص اولیه مسمومیت با الکل، گفت: بیمار در صورت بروز هر گونه اختلال بینایی از جمله تاری دید و یا احساس ناراحتی در نگاه کردن به نور (فتوفوبی) و همچنین علائمی مانند ادامه دار بودن علائم گوارشی تهوع و استفراغ، سردرد، سر گیجه، خواب‌آلودگی یا تشنج باید سریعاً به اولین مرکز درمانی مراجعه کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان به این نکته هم تاکید کرده که استفاده از الکل دست‌ساز، علامت دار بودن چندین نفر، مراجعه باتاخیر به درمانگاه یا بیمارستان، مراجعه چند باره به این مراکز بعد از درمان اولیه و یا شدت یافتن علائم بعد از گذشت چند ساعت، همگی به نفع مسمومیت با متانول است.
متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت توصیه کرد تا تمامی افرادی که از مایع مشکوک استفاده کرده‌اند و یا با افرادی که علائم داشته مشترکا مصرف کرده و ترس از بروز علائم مسمومیت دارند می‌توانند با مراجعه به بیمارستان (در رشت مرکز آموزشی درمانی رازی) و انجام آزمایش ABG و یا VBG، براحتی از سمی بودن نوع مسمومیت آگاه و با بستری شدن و درمان به موقع از عواقب خطرناک مسمومیت با متانول جلوگیری کنند چرا که در حال حاضر این آزمایش راحت‌ترین و ارزانترین راه برای تشخیص است.