عصرکاسپین/در یک و نیم سال گذشته، سرمایه قابل توجهی به سمت بازارهای مسکن، خودرو، طلا، ارز و بورس هدایت شده است. در ماه‌های باقی مانده از سال ۹۸، سرمایه‌گذاری در کدام یک از این بازارها، سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند؟
در تمام کشورهای دنیا، بخشی از مردمی که نمی‌توانند مستقلاً کسب و کار خاص خود را راه‌اندازی کنند، اندوخته‌های خود را صرف کارهایی نظیر خرید اوراق قرضه، خرید طلا، خرید سهام شرکت‌ها در بازار بورس یا سپرده‌گذاری در بانک‌ها می‌کنند تا از این طریق، علاوه بر حفظ ارزش سرمایه خود، میزانی از سود را به جیب بزنند.
در ایران فضای تورمی شدید ماه‌های گذشته بر تب و تاب سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلفِ رقیب افزوده است. کاهش ارزش ریال، این انگیزه را ایجاد کرده است تا بخشی از مردم به دنبال مفرهایی بگردند که می‌تواند ارزش اندوخته‌های آن‌ها را حفظ کند. در این میان، یک فضای دلالیِ مخرب نیز ایجاد شده است و عده‌ای با حضور مستمر و معاملات پرتعداد در بازارهای ارز و طلا، به دنبال این هستند که سودهای بادآورده بزرگی نصیب خود کنند.
سرمایه‌گذاری در مِلک، همواره یک پدیده رایج در ایران بوده است و در کنار مسکن، در یک سال اخیر، خودرو نیز به یک «کالای سرمایه‌ای» تبدیل شده و عده‌ای با قصد حفظ ارزش پول خود یا کسب سود، وارد بازار خرید و فروش خودرو شده‌اند. سوالی که برای بسیاری از مردم ایجاد می‌شود این است که در سال جاری، سرمایه‌گذاری در کدام یک از این بازارها، سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند؟
جنگ سود میان بازارهای رقیب
از بین بازارهای ارز، سکه، مسکن، بورس و خودرو، سال ۹۷ کسانی بیشترین سود نصیب‌شان شد که نقدینگی خود را به سمت بازار سکه هدایت کردند. سکه بهار آزادی طرح جدید که در ابتدای سال ۹۷ در کانال قیمتی یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی معامله می‌شد در روزهای پایانی سال گذشته، وارد کانال قیمتی ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی شد. در واقع در سال گذشته سرمایه‌گذاری در بازار سکه به‌طور متوسط سود ۱۸۷ درصدی به همراه داشت.
بازدهی بازار ارز، از میان بازارهای رقیب، در سال ۹۷ در رده دوم قرار داشت. دلار آمریکا، سال ۹۷ را در کانال ۴۹۰۰ تومانی آغاز کرد و در پایان سال در کانال قیمتی ۱۲۸۰۰ تومانی معامله شد. بازدهی بازار ارز در سال گذشته حدوداً ۱۶۱ درصد بود.
قیمت مسکن در نقاط مختلف کشور به صورت متفاوتی رشد کرده است و در برخی شهرها، میزان افزایش قیمت مسکن بیشتر و در برخی شهرها کمتر بوده است. اگر بخواهیم تهران را ملاک بگیریم، بنا به آخرین گزارش بانک مرکزی، متوسط قیمت خرید و فروش هر متر مربع واحد مسکونی معامله‌شده در این شهر، در فروردین ماه امسال به ۱۱ میلیون ۲۷۰ هزار تومان رسیده است. متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در تهران در فروردین سال گذشته، ۵ میلیون و ۵۳۰ هزار تومان بوده و در این بازه زمانی یک‌ساله، قیمت مسکن در تهران، حدود ۱۰۴ درصد افزایش یافته است.
رشد قیمت خودرو نیز بستگی به مدل آن متفاوت بوده و به‌عنوان مثال، خودروهای خارجی در سال گذشته افزایش قیمت بیشتری را تجربه کردند؛ با این حال، به‌طور تقریبی می‌توان گفت که که قیمت خودروهای داخلی در سال گذشته، بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد در بازار آزاد افزایش یافت.
از بین این بازارها، بورس در سال ۹۷ کمترین بازدهی را داشت. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، سال ۹۷ را با کانال ۹۶ هزار واحدی آغاز کرد و آن را با کانال قیمتی ۱۸۷ هزار واحدی به پایان برد. در واقع، رشد شاخص کل بورس در سال گذشته ۸۵ درصد بود.
امسال وضعیت سودآوری این بازارها نسبت به سال گذشته می‌تواند کاملاً متفاوت باشد. امسال هم در دو بازار ارز و سکه با نوسان‌های قیمتی روبرو هستیم اما برعکس سال گذشته با جهش‌های شدید ناگهانی تاکنون روبرو نبوده‌ایم. در واقع، به نظر می‌رسد در ماه‌های آتی قیمت دلار آمریکا بین کانال قیمتی ۱۳ هزار تومانی و ۱۵ هزار تومانی نوسان کند و بعید است در بقیه ماه‌های سال نیز شاهد جهش شدید قیمتی در این بازار، همچون سال گذشته، باشیم. اقتصاد ایران در حال تطبیق خود با قیمت‌های ارزِ این‌چنینی است و احتمال جهش شدید نرخ ارز، بسیار اندک است.
بازار سکه نیز همبستگی زیادی با بازار ارز دارد و قیمت سکه نیز بعید است جهش شدیدی را، نظیر آن‌چه در سال ۹۷ رخ داد، تجربه کند. در واقع، تقاضای چندانی برای سکه در کانال قیمتی بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی وجود ندارد و هربار که قیمت‌ها به این حدود نزدیک شود، به علت کاهش تقاضا، قیمت‌ها مجدداً کاهش خواهد یافت.
این وضعیت اشباع‌شدگی رشد قیمت‌ها تا حدودی در بازار مسکن و خودرو نیز دیده می‌شود. تعداد معاملاتی که در این دو بازار، در قیمت‌های بسیار بالا صورت می‌گیرد، بسیار اندک است. به‌عنوان مثال، افراد اندکی هستند که حاضرند برای پراید مبلغی در حدود ۶۰ میلیون تومان پرداخت کنند. در بازار مسکن نیز تعداد معاملات به شدت کاهش یافته است و تقاضا در قیمت‌های بسیار بالا وجود ندارد.
از میان این بازارها، احتمالاً در سال جاری بیشترین رشد را بازار بورس خواهد داشت. بازار بورس در شرایطی قرار دارد که می‌تواند عقب‌ماندگی خود از بازار ارز و طلا را جبران کند. شرکت‌های حاضر در بورس تهران، عمدتاً شرکت‌های بزرگی هستند که بنیه مالی خوبی دارند و در واقع، بورس ایران آینه تمام‌نمای اقتصاد ایران نیست. در حالی که اقتصاد کشور در رکود قرار دارد، بسیاری از شرکت‌های بورسی از افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت فروش داخلی محصولات، بهره برده‌اند و سود آن‌ها افزایش قابل توجهی یافته است. در این وضعیت، بورس می‌تواند به‌روزرسانی تورمی خود را تکمیل کرده و بیشترین سودآوری را در سال جاری داشته باشد.
البته باید گفت که بازار بورس به ریسک‌ها و تنش‌های سیاسی به شدت حساس است و در زمان وقوع چنین ریسک‌هایی، فشار فروش در این بازار به افت شاخص کل منجر می‌شود. اگر ریسک‌های سیاسی در سال جاری، حالت حادی به خود نگیرند، بازار بورس به راحتی قادر خواهد بود، رکوردهای بزرگی از خود برجای بگذارد. از ابتدای سال جاری، ارزش معاملات بازار بورس، به نحو قابل توجهی افزایش یافته و نقدینگی بزرگی وارد این بازار شده است. این نقدینگی می‌تواند امسال بورس را به سودآورترین بازار در میان این بازارها تبدیل کند. /مردم سالاری