چرا رفتن مسرور از منطقه آزاد انزلی می‌تواند موجب نگرانی و ناراحتی شود؟
یادداشت/ مصطفی یوسفی:
چرا رفتن مسرور از منطقه آزاد انزلی می‌تواند موجب نگرانی و ناراحتی شود؟
آیا مردم گیلان باز می‌توانند شاهد حضور مدیری باشند که به وضعیت و شرایط بومی و اقلیمی و ظرفیت‌های استان و منطقه آشنا بوده و از دانش و تخصص کافی در امور محوله برخوردار باشد؟
مصطفی یوسفی:
ایجاد مناطق آزاد تجاری درکشورهای مختلف جهان با هدف از بین بردن جاماندگی اقتصادی و دست یافتن به استقلال اقتصادی- صنعتی صورت می‌گیرد و از جمله اقدامات استراتژیک و یکی از مهمترین عوامل پیشرفت است. این راهبرد از جمله بسترهای مناسب برای تشویق به تولید کالاها و خدمات و یا توسعه صادرات است که پس از جاماندگی کشورهای در حال توسعه از سیاست جایگزینی واردات، به عنوان سیاستی که می‌تواند توسعه اقتصادی را به ارمغان بیاورد، پیشنهاد و تشویق می‌شود. در قلب سیاست توسعه صادرات بحث ایجاد مناطق آزاد تولیدی و تجاری مطرح می‌شود که سبب ایجاد انگیزه سرمایه گذاری در این مناطق می‌شود و به تبع آن، تکنولوژی جدید، اشتغال جدید و توان صادرات و ارز از آن حاصل خواهد گردید که توسعه صنعتی کشور را به دنبال خواهد داشت.
منطقه آزاد انزلی با چنین هدف و رویکردی در شرایط اقتصادی دشوار و تحریمی کشور ما ایجاد شد و با اهتمام و عزم و تلاشهای دولت و فعالان اقتصادی و مدیران مجرب و توانمند توانست به یک موضوع مهم و جدی در کشور تبدیل شده و مسئولیت سنگینی را بر دوش مدیریت این منطقه بگذارد. بر این مبنا تأمین و تکمیل زیرساخت‌ها صورت گرفت و با مشارکت همه عوامل مرتبط با مقوله اقتصاد، تجارت، صنعت و فرهنگ، مسیر رسیدن به توسعه‌ای مطلوب، بخوبی و با موفقیت طی شد تا بتواند امتیازات و شرایط رشد و توسعه را برای اقتصاد بسته و ناکارآمد منطقه ایجاد کند. برخی از این امتیازات عبارتند از:
-جذب سرمایه خارجی به ویژه در بخش‌های مولد
-جذب و انتقال تکنولوژی به درون اقتصاد کشور
-ایجاد فرصت‌های اشتغال در داخل کشور
-افزایش تولید و ارزش افزوده‌ی بخش‌های اقتصادی به ویژه بخش صنعت
-کمک به کشور برای ورود به بازارهای جهانی و آشنایی با تجارت خارجی و گسترش و متنوع ساختن صادرات
-افزایش کارایی اقتصادی و تربیت نیروی انسانی ماهر
-افزایش درآمد کشور ناشی از فعالیت‌های خدماتی (حمل و نقل، بارگیری و تخلیه، بانکداری، بیمه گری و توریسم)
-کمک به ورود کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای با شرایط و قیمت مناسب‌تر
منطقه آزاد انزلی که در سال ۹۲ در وضعیت رکود قرار داشت، پس از آغاز مدیریت «دکتر رضا مسرور» جانی تازه گرفت و توانست بر اساس شاخص‌ها و اهداف ایجاد مناطق آزاد تجاری و جلب مشارکت دولت و بخش خصوصی و با مدیریتی مدبرانه و کارشناسانه، گام به گام این منطقه را به منطقه‌ای ممتاز و پرتحرک در عرصه تحقق اهداف توسعه اقتصادی و تجاری مبدل سازد تا بتواند بعنوان منطقه‌ای ممتاز و موفق در مهمترین بخش آسیا، نقش مهمی را در ایجاد تعامل و مراودات اقتصادی و تجاری و فرهنگی ایفاء نماید.
رشد و توسعه در همه شاخص‌هایی که در سال ۹۲ در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و زیربنایی وجود داشت، به هیچ وضع با شرایط کنونی قابل مقایسه نیست و در برخی موارد اجرای طرحها و پروژه‌ها با جدیّت و شتابی که داشته‌اند؛ ره ده ساله را دوساله طی کرده‌اند. این پیشرفت‌ها و تحولات زیرساختی سبب شد که بسیاری از شخصیت‌های عالی رتبه داخلی و خارجی به منطقه سفر نمایند؛ از جمله دکتر روحانی رییس جمهور دو بار به این منطقه سفر کرد و همچنین معاهدات و قراردادهای مهمی در عرصه تجارت و همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی فیمابین این منطقه و کشورهای دیگر منعقد شود.
به اختصار در باره نقش منطقه آزاد انزلی در عرصه صادرات می‌توان گفت که اینک ۴۰ درصد صادرات مناطق آزاد کشور، متعلق به منطقه آزاد انزلی است و بر این اساس و دیگر عملکردهای این منطقه در حوزه‌های دیگر این منطقه در چندین سال متوالی براساس شاخص‌های تعیین شده رتبه اول اقتصاد مقاومتی را کسب نموده است که این رویداد فرخنده در بین مناطق آزاد بی نظیر یا کم نظیر است.
در حوزه گردشگری، ایجاد و احداث پروژه‌های بزرگ مانند بزرگترین آکواریوم ایران، باغ پرندگان، بزرگترین پارک ساحلی شمال کشور، بزرگترین مرکز تفریحات دریایی شمال کشور، بزرگترین مارینای کشور، احداث بزرگترین زمین‌های ورزشی در شمال ایران برای ورزش‌های ساحلی، احداث بزرگترین سالن نمایشگاه‌ها و همایش‌های شمال کشور و مانند آن از جمله دستاوردهای مدیریت پرتلاش و موفق منطقه آزاد انزلی است. که باعث شد بر اساس آمارهای رسمی تعداد گردشگران از یک‌میلیون نفر در سال ۹۲ به ۷ میلیون نفر برسد.
همچنین در حوزه اجتماعی و فرهنگی و آموزشی، توسعه روستا و برخورداری از مؤلفه‌های توسعه جدید مانند ایجاد مدرسه‌های هوشمند برای مقاطع مختلف تحصیلی، ساخت مساجد در مناطق کمتر برخوردار، حضور شرکت‌های دانش بنیان در منطقه و توجه به مسئله آموزش و تجهیز و توسعه دانشگاه‌های مستقر در منطقه و تفاهم نامه با دانشگاه شهید بهشتی جهت ایجاد یک سایت آموزشی در منطقه جهت جذب دانشجویان خارجی و مانند آن از نکات قابل ذکر در این بخش است.
در حوزه ایجاد بندر کاسپین و افتتاح چند پست اسکله کار آنچنان با سرعت و جدیت صورت گرفت که اگر قرار بود با سرعت دولت قبلی صورت گیرد، شاید بیش از ۱۰ سال طول می‌کشید؛ با اهتمام و تلاش مضاعف و با تمرکز بر پروژه و انجام ۳ شیفت کاری و شبانه روزی به سرعت انجام گرفت و به اتمام رسید.
اهتمام و پشتکار تحول آفرین مدیریت دکتر مسرور چنان بود که خط دریایی جدید یعنی خط دریای و تجاری چین- قزاقستان و منطقه آزاد انزلی و منافعی که این خط از لحاظ اقتصادی به واسطه کوتاه کردن فاصله و پایین آمدن قیمت ترانزیت و نیز پدافند غیر عاملی که ایجاد می‌کند، سبب شد تاکنون ۲۰ کشتی در فاصله کوتاه بعد از راه اندازی پهلو گرفته‌اند؛ چنانکه مقامات و مسئولان عالی رتبه داخلی و خارجی بر وقوع این تحول و توسعه شگرف اذعان کرده‌اند. در این راستا اتصال ریل راه آهن به این منطقه نیز مورد توجه و تأکید قرار گرفت که امور اجرایی آن مورد تفاهم قرار گرفته و امضاء شده است و در سفر اخیر رییس جمهور به گیلان نیز بر اجرای آن تاکید شده است.
موفقیت‌ها و توسعه چشمگیر در منطقه آزاد انزلی و مجتمع بندری کاسپین سبب شد که توافقنامه ساخت اسکله «رو رو» و یک پست اسکله چند منظوره در مجتمع بندری کاسپین، فیمابین رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی و فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) منعقد و امضاء شود.
رشد و توسعه چشمگیر و غیرقابل انکار در منطقه آزاد انزلی و تمامی طرحها و پروژه‌های مرتبط و وابسته در زمان مدیریت دکتر رضا مسرور با توجه به ابعاد ساختاری، اقتصادی و گستره آن در فراگیری ابعاد صنعت، تجارت، وارادات و صادرات در حوزه داخلی و خارجی مقوله‌ای است که باید آن را در سطح اقدامات و طرحهای کلان ملی مورد تحلیل قرار داد و نیز نکته مهم این است که اهمیت و نقش منطقه آزاد انزلی در شرایط توسعه یافته کنونی در افق و چشم انداز آینده‌ی این منطقه، باید بر اساس اهداف نظام اسلامی در سند چشم انداز ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران در رقابت با ۲۷ کشور غرب آسیا ارزیابی شود. این رخداد بزرگی است که نمی‌توان اهمیت و نقش آن را نادیده گرفت و نیز نباید از ارزش و اهمیت عملکرد و تلاشهای مدیر عامل منطقه آزاد و همکاران ایشان غافل شد. در این زمینه می‌توان به میزان پیشرفت و توسعه این منطقه در مقایسه با قبل از سال ۹۲ و نیز با پروژه‌های مشابه در کشورهای همسایه با توجه به شرایط اقتصادی و تحریمی کشورمان مراجعه کرد.
بر اساس آنچه در این یادداشت آمده و نیز مشروح عملکرد و اقدامات در منطقه آزاد انزلی که در زمان مدیریت دکتر رضا مسرور صورت گرفته است، اینک که سخن از رفتن دکتر مسرور از مدیریت منطقه آزاد انزلی مطرح و یا شایع شده است، پرسش بزرگی برای همه آگاهان و از جمله مردم استان گیلان که به رشد و توسعه در حال افزایش این منطقه دل بسته‌اند مطرح می‌شود و آن این است که آیا کسی خواهد توانست جایگزین مناسبی برای دکتر مسرور که تحولی بنیادین و رشد و توسعه‌ای چشمگیری و کم نظیر را در منطقه آزاد انزلی ایجاد نموده، باشد؟
آیا مردم گیلان باز می‌توانند شاهد حضور مدیری باشند که به وضعیت و شرایط بومی و اقلیمی و ظرفیت‌های استان و منطقه آشنا بوده و از دانش و تخصص کافی در امور محوله برخوردار باشد؟ آیا برای دکتر مسرور همانندی در زمینه تسلط بر مدیریت راهبردی و برنامه محوری وجود دارد تا بتواند این پروژه عظیم ملی و بین المللی را با همین میزان از اهتمام، پشتکار، جدیت، تخصص و همگرایی با همه عوامل اقتصادی و تجاری کشور أعم از بخش دولتی و خصوصی در داخل و خارج به پیش ببرد؟ چنین پرسش‌ها و ابهاماتی باید تصمیم گیران و مسئولان ذیربط را به این نکته توجه دهد که تداوم رشد و توسعه در منطقه آزاد صرفاً با مدیریتی تحقق خواهد یافت که در حدّ و اندازه و قواره دکتر رضا مسرور باشد؛ زیرا همگان موفقیت و توسعه منطقه آزاد انزلی در عرصه عمل و اجرا را فقط در دوره مدیریت ایشان دیده‌اند و اینک حق دارند که از رفتن ایشان ناراحت شوند و یا برای سرنوشت و آینده منطقه آزاد انزلی نگران باشند! هر چند تردیدی نیست که حضور ایشان در هر جایگاهی در تراز ملی می‌تواند موجب عرضه خدمات درخشان و سازنده‌ای به نظام و عموم مردم باشد. بی تردید خلأ و فقدان مدیرانی چون دکتر مسرور در عرصه مدیریت‌های کلان و راهبردی کشور، موجب خسران برای دولت و ملت خواهد بود.