تا ۲۰ سال آینده “ایران” سالمندترین کشور منطقه می‌شود
عصرکاسپین / معاون پژوهشی جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: ایران در ۲۰ سال آینده سالمندترین کشور منطقه خواهد بود و در این راستا جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران با انجام تحقیقات و نیازسنجی به دنبال ارائه راهکار برای کاهش چالش‌های این جمعیت سالمند است.
دکتر محسن فاتح با اعلام این خبر اظهار کرد: بعد از مستقل شدن پژوهشکده زخم و ترمیم بافت یارا، واحد جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران در حال حاضر در دو حیطه پژوهشی سبک زندگی و مدیریت سلامت در منزل و آلرژی و ایمونولوژی با رویکرد توسعه‌ای و آینده‌نگر فعالیت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه در حیطه مدیریت سلامت و سبک زندگی سالم فعالیت‌های پژوهشی با رویکردهای مختلفی انجام می‌شود، گفت: در حال حاضر تاثیر سه عامل وضعیت جسمی، روحی و اقتصاد سلامت در سبک زندگی سالم از اهم فعالیت‌های پژوهشی در این حوزه است و همچنین در زمینه ایمونولوژی و آلرژی عمده فعالیت‌ها بر ارائه راه‌حل مشکلات مرتبط با واکنش‌های آلرژی دارویی و غذایی است.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران ادامه داد: همراه با گروه‌های پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران به منظور بهره‌برداری هر چه بیشتر از نتایج فعالیت‌ها و خدمات پژوهشی، مراکز خدمات تخصصی متناظری نیز در هرزمینه فعالیت می‌کنند. در این راستا مرکز خدمات درمان در منزل جهاد علوم پزشکی تهران با ارائه خدمات درمانی، تشخیصی و مراقبتی در منزل توانسته است در شناسایی نیازهای جمعیت مخاطب اطلاعات ارزشمندی را در طول عمر فعالیت خود جمع‌آوری کند.
فاتح افزود: نیازسنجی‌های انجام شده در مرکز خدمات درمان در منزل منجر به راه‌اندازی گروه پژوهشی سبک زندگی و مدیریت سلامت شده که دستاوردهای حاصل از پژوهش‌های آن بتواند با ارتقای کیفی این خدمات بخشی از نیازهای پایه مرکز خدمات درمان در منزل را مرتفع کند.
لزوم اختصاص بیمه به خدمات درمانی در منازل
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه در حال حاضر فاز اولیه تحقیقات این معاونت در خصوص سبک زندگی سالم و مدیریت سلامت در حوزه‌های جسمانی، بازتوانی، روحی و نقش اقتصاد سلامت در آن آغاز شده است، اظهار کرد: یکی از فعالیت‌های پژوهشی که در خصوص اقتصاد سلامت انجام شده، سنجش مقایسه‌ای مقرون به صرفه بودن ارائه خدمات درمانی در منزل نسبت به ارائه خدمات ممکن در مراکز درمانی و تاثیر آن در کاهش هزینه‌های اقامت بیمارستانی است که در حال حاضر مراحل پایانی خود را می‌گذراند.
وی ادامه داد: بر پایه اطلاعات این پژوهش اگر حمایت سازمان‌های بیمه‌گر بتواند بخشی از هزینه خدمات درمانی در منازل را تامین کند، این امر می‌تواند در کاهش هزینه‌های درمانی تاثیر قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.
فاتح همچنین با اشاره به تغییر الگوی جمعیتی در کشور اظهار کرد: آمارها حاکی از این است که در سال‌های آینده نسبت جمعیت سالمند به طرز شگفت‌انگیزی افزایش پیدا می‌کند و کشور ما تا سال ۱۴۲۰ رشد بالای جمعیت سالمند در دنیا را خواهد داشت.
وی تاکید کرد: معاونت پژوهشی جهاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به خوبی این نیاز سال‌های آینده را شناسایی کرده و به دنبال راهکارهایی برای پیشگیری و مواجهه با چالش افزایش جمعیت سالمند در آینده از طریق انجام طرح‌های تحقیقاتی در زمینه تغییر در سبک زندگی افراد است.
وی خاطرنشان کرد: اگر در حال حاضر بتوانیم زندگی افراد را به سمت سبک زندگی سالم پیش ببریم، در آینده جمعیت سالمند سلامت‌تری خواهیم داشت که بار بیماری و از کار افتادگی که در آینده تحمل می‌کنند، دستخوش تغییر خواهد شد.
فاتح در ادامه با اشاره به دیگر فعالیت‌های پژوهشی جهاد علوم پزشکی تهران، گفت: با افزایش میزان آلاینده‌های زیست محیطی و آلودگی هوا در سال‌های اخیر و مواجهه افراد با ترکیبات حساسیت‌زا، آلرژی و حساسیت به مواد غذایی و آلرژن‌های استنشاقی شیوع پیدا کرده است. به همین منظور جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در این حوزه نیز فعالیت‌ها و خدمات تخصصی و فوق تخصصی ارائه می‌کند. البته در این زمینه چالش‌هایی وجود دارد که برای رفع این چالش‌ها لازم بود مجموعه تحقیقاتی مرتبط با آلرژی و ایمونولوژی راه‌اندازی شود.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: گروه تحقیقاتی آلرژی و ایمونولوژی عمدتا در دو حیطه حساسیت‌های غذایی و حساسیت‌های دارویی فعالیت می‌کند که نتایج این فعالیت‌ها خواهد توانست روند درمان افرادی را که به دلیل حساسیت‌های دارویی نمی‌توانند برخی داروها را استفاده کنند، تسهیل کند.
فاتح در خصوص راه‌اندازی گروه تحقیقاتی آلرژی و ایمونولوژی، گفت: ساختارهای تحقیقاتی در جهاد دانشگاهی تحت عنوان گروه‌های پژوهشی شکل می‌گیرد و پس از توسعه در طول زمان به مراکز تحقیقاتی یا پژوهشکده تبدیل خواهند شد. در حال حاضر نیازسنجی و امکان سنجی به منظور راه‌اندازی گروه تحقیقاتی ایمونولوژی و آلرژی انجام شده است.
وی با اشاره به رویکرد جامعه نگر طرح‌های پژوهشی در جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران اظهار کرد: فلسفه تمام فعالیت‌های پژوهشی این نهاد با هدف ایجاد یک پروتکل درمانی، تولید محصول یا دستیابی به دانشی فنی در راستای حل یک مشکل بهداشتی، تشخیصی یا درمانی است و همه فعالیت‌ها برای رسیدن به این اهداف برنامه‌ریزی می شود.
فاتح با بیان اینکه مراکز خدمات تخصصی جهاد دانشگاهی در راستای جامعه نگری هر چه بیشتر تحقیقات ایجاد شده‌اند، ادامه داد: مشکلات بهداشتی و درمانی جامعه در این مراکز، شناسایی و به مراکز پژوهشی ارجاع داده می‌شود. مراکز پژوهشی نیازها را بررسی و برای آن راهکار پیدا می‌کنند و در نهایت خدمات درمانی مورد نیاز را به منظور خدمت‌رسانی بهتر به مردم ارائه خواهند داد.
حمایت از طرح‌های پژوهشی دانشجویان
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در خصوص حمایت از طرح‌های پژوهشی دانشجویان و پژوهشگران جوان گفت: جهاد دانشگاهی در کنار دانشگاه رشد کرده و همواره ارتباط تنگاتنگی با دانشگاه و مراکز دانشگاهی داشته است.
وی ادامه داد: بسیاری از طرح‌ها و پژوهش‌ها توسط اعضای هیئت علمی جهاد دانشگاهی با همکاری دانشجویان دانشگاه‌ها در قالب طرح‌های پژوهشی و پایان‌نامه‌های دانشجویی اجرا می‌شود و ارتباط تحقیقاتی خوبی به خصوص در حیطه‌های عملی بین مراکز تحقیقاتی دانشگاه و جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران وجود دارد.
امکان ارائه اطلاعاتی درباره اقتصاد سلامت
فاتح با اشاره به رویکرد پژوهش محور جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران، خاطرنشان کرد: مجموعه خدماتی درمان در منزل جهاد دانشگاهی با ۲۰ سال سابقه فعالیت و دارا بودن تجربیات فراوان می‌تواند اطلاعات مفیدی را در حوزه اقتصاد سلامت در اختیار برنامه ریزان حوزه سلامت قرار دهد.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران اظهارکرد: این پتانسیل در پژوهشگران معاونت پژوهشی جهاد وجود دارد که بتوانند با انجام کارآزمایی‌های بالینی و تشخیصی مبتنی بر شواهد علمی در حیطه فعایت خود به محققان، شرکت‌ها و سازمان‌هایی که به محیط مناسبی برای ارزیابی صحیح و علمی تولیدات خود نیاز دارند، کمک کند.
بومی‌سازی خدمات درمانی برای مقابله با تحریم‌ها
فاتح در خصوص فشار تحریم‌ها با تاکید بر اینکه شرایط محدود موجب تلاش برای یافتن راهکار می‌شود، گفت: در این زمینه یکی از فعالیت‌های ما در حیطه بهداشت و درمان بومی‌سازی خدمات، پروتکل‌ها و روش‌هایی است که در حیطه‌های تشخیصی و درمانی انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: در بسیاری موارد مجموعه ما توانسته است محصولاتی را برای رفع نیازهای داخلی خود تولید کند و حتی این محصولات می‌تواند در دیگر مراکز نیز به کار گرفته شود. به طور مثال در حوزه مطالعات سلولی، تجهیزات تحقیقاتی مورد نیاز توسط پژوهشگران جهاد دانشگاهی ساخته شده است.
فاتح ادامه داد: در مرکز تحقیقات لیزر پزشکی که بر روی اثرات نور روی سلول و بافت فعالیت می‌کند، به دلیل محدودیت دسترسی به برخی منابع نوری و هزینه‌های بالای دستگاه‌های لیزر، با دعوت از مهندسین این حوزه تجهیزات متناسب با نیاز طراحی و ساخته شد و پس از آزمایش، در خصوص اثرات نور در سلول و بافت مورد استفاده قرار گرفت.
محدودیت بودجه‌های پژوهشی
فاتح با اشاره به مشکلات و چالش‌های مهم معاونت جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران اظهارکرد: پژوهش‌ها برای تبدیل به خدمت و صنعتی شدن، هزینه زیادی نیاز دارد و عمده چالش فعالیت‌های پژوهشی در این راستا محدود بودن بودجه‌های پژوهشی است که تحقیقات را به خصوص در فاز اولیه با چالش مواجه می‌کند.
وی بیان کرد: در طول سال‌های اخیر صحبت از این بوده است که بخشی از بودجه سازمان‌ها به پژوهش اختصاص یابد، ولی این موضوع در موارد زیادی در فاز اجرا با مشکل مواجه شد.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: در حال حاضر سهم پژوهش از بودجه سازمان‌ها بسیار کم و محدود است، ولی همین مبلغ کم نیز اگر به طور کامل اختصاص داده شود، به خصوص در مراکزی همچون جهاد دانشگاهی که پتانسیل زیادی برای فعالیت‌های پژوهشی دارد، سرعت حرکت را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از چالش‌های معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در حوزه درمان محدودیت در جذب نیروی انسانی است، گفت، وزارت بهداشت همه نیروهای انسانی را که در حوزه بهداشت و درمان آموزش می‌بینند، در زیر مجموعه خود به کار می‌گیرد، به همین ما جهت در جذب نیروهای پژوهشی در حیطه‌های بهداشتی و درمانی با چالش مواجه هستیم.
راه‌اندازی یک مرکز تحقیقات دیگر چشم‌انداز ۱۴۰۴
وی با اشاره به فعالیت‌های معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در راستای چشم‌انداز ۱۴۰۴، تصریح کرد: به دنبال افزایش فعالیت‌های پژوهشی برای ایجاد یک مرکز تحقیقات در حیطه سبک زندگی یا آلرژی و ایمونولوژی طی سال‌های آینده هستیم و این هدف ماورایی و غیرقابل دسترسی نیست و پتانسیل آن در معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران وجود دارد.