متخصص پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: کرونا در ایران به مرحله ای رسیده است که جز با نبرد همگانی و مشارکت عمومی، حل این مشکل غیر ممکن است.
عصر کاسپین/ محمدعلی حیدرنیا، اظهار کرد: هر گاه یک بیماری در یک جامعه بیش از حد انتظار مشاهده شود می‌گویند بیماری در جامعه اپیدمی یا همه گیر شده است. این همه گیری اگر در سطح جهان باشد به ان پاندمی می‌گویند، در تاریخ جوامع انسانی تا کنون پاندمی های وحشتناکی بروز کرده است در این میان بیماری وبا با چهار مرتبه پاندمیک شدن رکورد دار است.
وی با اشاره به اهمیت اپیدمی‌ها و نقش آنها در کشتار جوامع انسانی و ایجاد زیان‌های اقتصادی و فرهنگی خاطرنشان کرد: با استفاده از تجربیات به دست آمده در همه گیری ها قبلی، برای مهار و مدیریت صحیح پاندمی ها چه در سطح محلی، استانی، کشوری و جهانی پروتکل‌هایی تهیه شده که عمل به آنها به طور قطع و یقین از پیامدهای نا گوار پاندمی به میزان قابل توجهی خواهد کاست.
این متخصص پزشکی اجتماعی، با اشاره به اینکه بر اساس دستورالعمل‌ها، اولین قدم تشخیص بیماری است توضیح داد: باید به طور علمی پاسخ داده شود این بیماری که ادعا می‌شود سبب همه گیری شده چیست؟ آیا بیماری نو پدیدی است یا بیماری شناخته شده قبلی که اکنون بروز بیشتری پیدا کرده.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دومین قدم در مدیریت اپیدمی را تأیید همه گیری جهانی ذکر کرد و با طرح این سوال که آیا این بیماری واقعاً همه گیر شده یا خیر، گفت: هر گاه یک بیماری در یک جامعه بیش از حد انتظار دیده شود معنی و مفهوم همه گیری یا اپیدمی بر آن مترتب می‌شود، اقدام بعدی که از اهمیت بالایی برخوردار است و اطلاع رسانی به پزشکان و کادر بهداشت و درمان، خصوصاً مردم باید بدانند که یک همه گیری اتفاق افتاده تا در برابر آن از خود محافظت کنند.
وی تاکید کرد: برای قطع زنجیره کرونا باید پیشگیری از بیماری به زبان ساده و همه فهم و در عین حال کاملاً علمی برای عموم مردم توضیح داده شود.
متخصص پزشکی اجتماعی، در ادامه از منظر اجتماعی ضمن مروری اجمالی بر همه گیری جهانی، منطقه‌ای ویروس کووید ۱۹، اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۰ همزمان با ۹۸/۱۱/۱ در اولین گزارش مربوط به کرونا ویروس جدید، می‌گوید: “به گزارش دفتر این سازمان در کشور چین. در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹، ۹۸/۱۰/۱۰ در شهر ووهان از استان هوبی تعدادی بیمار مبتلا به سینه پهلو با علت ناشناخته دیده شده که در فاصله این تاریخ تا ۳ ژانویه (سه روز) تعداد این بیماران به ۴۴ نفر رسیده. همچنین در ۱۱ ژانویه ۹۸/۱۰/۲۱ چین اعلام می‌کند که این بیماران با یک بازار غذاهای دریای در شهر ووهان در تماس بوده‌اند. در ادامه ۱۲ ژانویه اعلام می‌شود که علت بیماری، ویروسی از دسته کرونا ویروس‌ها است و بنام کووید- ۱۹ نامگذاری می‌شود”.
حیدرنیا ادامه داد: بر اساس این گزارش، در تاریخ ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰، کشور تایلند اولین مورد بیماری با این ویروس جدید را گزارش می‌دهد و در ادامه کشور ژاپن در ۱۵ ژانویه و کره جنوبی در ۲۰ ژانویه اولین موارد بیماری با این ویروس جدید را گزارش می‌کند در حالی که تمامی مبتلایان سفر به شهر ووهان چین را داشته‌اند. تا تاریخ ۲۰ ژانویه (۳۰ دی ۹۹) در چین و سه کشور آلوده، یعنی تایلند، ژاپن و کره جنوبی مجموعاً ۲۴۴ مورد مبتلا به بیماری گزارش شد، و داستان همه گیری بیماری کووید ۱۹ از همین جا شروع می‌شود.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه کمتر کسی فکر می‌کرد که این ویروس جدید فاجعه‌ای با این ابعاد بزرگ در جهان ایجاد کند، گفت: آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۲ مهر ۹۹) یعنی ۲۶۲ روز بعد از اولین گزارش، منتشر شده عمق فاجعه را نشان می‌دهد هر چند که این آمار نیز رو به افزایش است.
حیدرنیا ادامه داد: تعداد کل افراد آلوده شده در جهان برابر است با ۳۷,۷۰۴,۱۵۳ نفر و تعداد کشته شدگان ۱,۰۷۹,۰۲۹ مورد می‌باشد. و در همین روز تعداد ۲۶۹,۹۷۵ نفر آلودگی جدید گزارش شده است.
این متخصص پزشکی اجتماعی، با اشاره به اینکه ایران در منطقه مدیترانه شرقی قرار گرفته و از میان ۲۳ کشور منطقه، از آمار بالاتری به لحاظ شیوع کرونا برخوردار است، خاطرنشان کرد: افراد آلوده شناسایی شده تا ۲۲ مهر ۹۹ در کل منطقه مدیترانه شرقی ۲,۶۳۹,۷۲۳ نفر و تعداد مرگ‌ها ۶۷,۲۷۹ مورد و تا همین تاریخ در ایران تعداد ۵۰۴,۲۸۱ نفر آلوده و ۲۳.۸۱۶ مورد مرگ گزارش شده است.
وی با تاکید بر اینکه اقدام کشور برای قدم سوم مدیریت همه گیری کرونا در سطح کشوری جای سوال دارد توضیح داد: بر اساس دستورالعمل‌های مدیریت همه گیری ها، اطلاع رسانی به مردم باید هر چه سریع‌تر انجام شود این اطلاع رسانی باید به زبان ساده اما کاملاً علمی و خصوصاً با تاکید بر راه‌های انتقال بیماری متمرکز باشد و از بحث‌های سیاسی و جناحی باید کاملاً دوری شود.
به گفته حیدرنیا، اطلاع رسانی مردمی باید به گونه‌ای باشد که ضمن دادن هشدارهای لازم و جدی، از روان پریشی در سطح جامعه نیز پرهیز شود.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به اینکه پیشگیری از شیوع بیشتر کرونا با بهره مندی از تجارب ارزشمند متخصصان آموزش و بهداشت کشور محقق خواهد شد، استفاده بیش از پیش از توانمندی‌های اساتید و متخصصان این حوزه‌ها را ضروری دانست.
وی بیم و امید کاذب را دوروی مخرب در اپیدمی‌ها دانست و پرهیز از انتشار پیام‌های نادرست و غلط به مردم را ضروری دانست.
حیدرنیا در ادامه دعوت مردم به همبستگی و همکاری بیشتر با سیاست گذاران و مسئولان را راه حل مناسبی برای ریشه کنی کرونا دانست و گفت: در برخی از کشورها مسئولان بحران کرونا را با جنگ جهانی دوم مقایسه کرده و همواره مردم را به همبستگی و همکاری با دست‌اندرکاران مبارزه با این بیماری دعوت می‌کنند چرا که کرونا یکی از بزرگترین چالش تاریخ نامگذاری شده و پر واضح است که این گونه برخورد با همه گیری مردم را برای اجرای پروتکل‌های بهداشتی بهتر آماده می‌کند.
این متخصص پزشکی اجتماعی، درباره اعمال جرایم عدم استفاده از ماسک نیز توضیح داد: پس از اعلام رسمی قوانینی مبنی بر اختصاص جریمه برای افرادی که ماسک استفاده نمی‌کنند شاهد حساسیت بیشتر مردم نسبت به استفاده از ماسک در سطح جامعه هستیم و این سوال مطرح می‌شود که آیا مردم صرفاً به دلیل جریمه نشدن ماسک می‌زنند و یا موضوع چیز دیگری است.
به عقیده حیدرنیا، اعلام جریمه تا حدودی اثر گذار است ولی همه ماجرا نیست. شاید مهم‌ترین عامل این باشد که مردم زمانی که حس می‌کنند دولت در مبارزه با کرونا جدی تر وارد عمل می‌شود مطمئن‌تر می‌شوند که خطر جدی است و قطعاً تأثیر جدی هم به دنبال خواهد داشت.
وی با اشاره به واقعیت‌های آماری و اوضاع بحرانی همه گیری کرونا توصیه کرد: دور از استرس و ترس بیهوده همه با هم باید تصمیم بگیریم و حد اقل به مدت ۳ هفته یا ۲۱ روز با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی به جنگ با کرونا برویم و آن چنان عرصه را بر ویروس تنگ کنیم تا محلی برای حضور پیدا نکند و بیماری کنترل شود.
حیدرنیا با بیان اینکه مسئله‌ای به این مهمی با همکاری سه هفته‌ای مردم به میزان قابل توجهی مرتفع خواهد شد، تاکید کرد: در شرایط فعلی به دنبال مقصر گشتن کاری نا بجاست و باید همه با هم کمک کنیم تا آتش این اپیدمی خاموش شود.