احداث نیروگاه زباله سوز رشت که تنها نیمی از زباله های روزانه لندفیل سراوان را به برق تبدیل خواهد کرد، با گذشت هشت سال تنها ۱۳ درصد رشد فیزیکی داشته است.
عصر کاسپین/ زمانی که تصمیم گرفته شد زباله های رشت و شهرها و روستاهای اطراف آن در جنگل های سراوان تخلیه شود، شاید این چشم انداز وجود نداشت که طی ۴۰ سال، کوهی از زباله به ارتفاع چند ۱۰ متر و رودی از شیرابه از آن طی چند سال به راحتی شکل می گیرد و منظره ی سبز جنگل سراوان را به انبوهی از پسماند بدبو و خطرناک تبدیل می کند. اگرچه مطمئنا درایت و آینده نگری در تصمیماتی که از سوی مسئولان وقت گرفته می شود باید جزو لاینفک این تصمیمات باشد اما غفلت از چنین درایت و آینده نگری باعث شده که هم‌اکنون و شاید تا چند دهه بعد، همچنان اثرات خطرناک مرکز لندفیل سراوان باقی بماند و لکه سیاه و نامطبوع آن بر رشت و گیلان و پیشانی کشور خودنمایی کند.
بیشترین و واضح ترین خطری که انباشت زباله ها در لندفیل سراوان، سلامت منطقه و ساکنان استان و حتی کشور را تهدید می کند، جاری شدن شیرابه هایی است که از زباله ها به راه می افتد. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی گیلان در این باره معتقد است تولید شیرابه های پسماندهای تلنبار شده ، مشکل “اساسی” استان های شمالی و تمام کشور است.
آبتین حیدرزاده می گوید: به دلیل بالا بودن سطح آب های زیرزمینی در استانی مثل گیلان( هر سه استان شمالی چنین وضعیتی دارند)، شیرابه ها پس از جاری شدن از پسماندها به رودخانه ها، آبراهه‌ها، تالاب ها و دریا وارد می شوند و از همین آب ها برای کشاورزی و آبزی پروری استفاده می شود و مطمئنا می تواند منجر به بروز بیماری هایی شود علاوه بر اینکه آلودگی شدید محیطی را رقم می زند.
وی می افزاید: بنابراین از آنجا که محصولاتی که در گیلان با چنین آب هایی تولید می شود، در تمام کشور مصرف می شود، مشکل پسماند مختص یک استان یا سه استان شمالی نیست بلکه یک‌مشکل برای تمام کشور است و تا زمانی که اختصاص منابع برای مدیریت پسماند استانی مثل گیلان انجام نشود، سایه ی خطر از محصولات و سلامت کشور برداشته نمی شود.
زباله سوز رشت راهکاری که هنوز به نتیجه نرسیده است
برای برطرف کردن بخشی از این مشکل، سال ۹۲_۹۳ با هشدارهایی که مکررا نسبت به بمب عفونی لندفیل سراوان از سوی کارشناسان اعلام شد، خرید زباله سوز برای رشت با هدف دفع نیمی از زباله ها و تبدیل آن به انرژی برق تصمیم گرفته شد. در آن سال مقرر شد با کمک ۱۲۰ میلیاردی دولت، نیروگاه زباله سوزی برای رشت خریداری و تاسیس شود که حدود ۶۰۰ تن زباله در لندفیل سراوان را بسوزاند و از آن برق تولید کند. هرچند روزانه بیش از یک هزار و ۲۰۰ تن زباله از رشت و شهرها و روستاهای اطراف به سراوان حمل و در آنجا روی هم انباشت می شود.
تمهیدات خرید و احداث زباله سوز آغاز شد. قرار داد نیروگاه زباله سوز در دو بخش تجهیزات و ابنیه با دو شرکت بسته شد.
اما از سال ۹۲ تا ۹۸ طول کشید که تخصیص اعتبار دولتی برای خرید زباله سوز رشت صورت گیرد. به طوری که در نهایت، ۹۱ میلیارد داده شد و بدین ترتیب قرارداد خرید تجهیزات و احداث بنای نیروگاه زباله سوز رشت در هاله ای از ابهام قرار گرفت. به تازگی رییس شورای اسلامی شهر رشت اعلام کرده: پیشرفت نیروگاه زباله سوز رشت در دو بخش ابنیه و تجهیزات کمتر از ۱۳ درصد بوده است.
« محمدحسین واثق کارگرنیا» افزوده: در مجموع ابنیه نیروگاه زباله سوز سراوان دارای ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی و تامین تجهیزات نیروگاه، طراحی‌های فرآیندی و ساختمانی این پروژه تا کنون ۱۳ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
به نظر می رسد با وجود پیشرفت اعلام شده پروژه، زباله سوز رشت تا چند سال آینده هم به بهره برداری نمی رسد در حالی که روزانه تا یک هزار و ۲۰۰ تن زباله در سراوان تخلیه می شود. با وجود اینکه آلودگی های لندفیل سراوان روز به روز خطرناکتر و بغرنج تر می شود اما کمبود اعتبارها و بی توجهی به حل این مسئله نشان می دهد که اهتمامی جدی برای پاک‌کردن بخشی از این دُمَل چرکین و سیاه بر پیشانی سبز کشور وجود ندارد. هرچند حتی اگر از همین امروز هم تخلیه زباله ها در لندفیل سراوان متوقف شود، تا ۲۰ سال آینده هم همچنان شیرابه های لندفیل سراوان، محیط را آلوده خواهند کرد و عفونت و آلودگی ناشی از آن همچنان بر سفره های هر گیلانی و ایرانی و سلامت مردم باقی می ماند.
منبع: شبستان