متخصص سرشناس محیط زیست با اشاره به آتش سوزی در تالاب انزلی گفت: وقتی آتش میزنند، هدفشان فروش زمینها برای مقاصد ویلاسازی است. در منطقهی پناهگاه حیاتوحش میانکاله، زمینها را آتش زدند که ویلا بسازند و وقتی از لابلای درختها رد میشدم، چیزهایی قرمز دیدم که متوجه شدم سقفهای ویلاهای شمالی است.
عصر کاسپین/ این روزها که ایران به طور طبیعی به سمت خشکسالی در حرکت است، اتفاقات عجیبی که در کمال ناباوری، عمدی هم خوانده میشود اتفاق میافتد تا تیشهای محکمتر بر ریشهی این خشکسالی ها باشد که نمونه بارز آن، آتشسوزی های اخیرِ تالاب انزلی است که یکی از زیستگاههای مهم گیاهی و جانوری است.
آتش در منطقه «چراغ پشتان» در نزدیکی کمربندی انزلی بخشهایی از نیزارهای تالاب را به طور کامل از بین برد و آهِ این تالاب، دودی است که از این آتش و همچنین آتشسوزیهای پیشین برخواسته است؛ آهی که اگر گوشهایمان توان شنیدن داشتند، حتما که زار، می گریستیم، بسیار زار…
امروز این تالابِ بسیار زیبا که با درخشش خود توانِ جذب توریست از هرکجای جهان را داشت، در مرزِ باریکِ نابودی قرار دارد. به آتش کشیدنِ عمدیِ تالاب و تبدیل آن به زمینهای سوخته، مسئله ای غیرقابل انکار است اما گویا چشمهایی که باید ببینند، روی این تخریبِ دردناک بسته شدهاند.
اسماعیل کهرم، بومشناس و فعال محیط زیست، آتشسوزیهای اخیر تالابِ انزلی را کاملاً عمدی خواند و مقصر اصلی را ذینفعانی دانست که قدرت بسیار زیادی دارند و کسی نمیتواند با آنان مقابله کند.
کهرم با اشاره به اینکه از میان اتفاقاتی که در طبیعت می افتد، مانند زلزله، سیل، ریزش کوه و… آتش بدترین نوع آن است به خبرنگار گفت: آتش همه چیز را می سوزاند. هیچ موجود زندهای نیست که بتواند حرارت بالاتر از پنجاه تا شصت درجه سانتیگراد را تحمل کند. آتش، همه چیز، از میکروب و ویروس گرفته، تا جانوران بزرگتر را از بین میبرد. در واقع همهی موجودات در مقابل آتش ضعیف هستند.
او با بیان اینکه هزینه ای که صرف خاموش کردن این آتش شد بسیار گزاف بود، گفت: پنجاه ماموریت هواپیما صرف خاموش کردن این آتش شد؛ این هواپیماها را ما از روسیه گرفتیم و همانهایی بودند که آتش ترکیه را مهار کردند. هزینهای که اینگونه عملیات هوایی دارند بسیار بسیار سنگین است.
کهرم با اشاره به اینکه نهایتِ این آتشسوزیها و خشک کردن تالاب، فروش زمینها به قصد ویلاسازی است بیان کرد: اگر بخواهند کشاورزی انجام دهند، کافی است که فقط شخم بزنند ولی وقتی آتش میزنند، هدفشان فروش زمینها برای مقاصد ویلاسازی است. در منطقهی پناهگاه حیاتوحش میانکاله، زمینها را آتش زدند که ویلا بسازند و وقتی از لابلای درختها رد میشدم، چیزهایی قرمز دیدم که متوجه شدم سقفهای ویلاهای شمالی است.
کهرم افزود: هدف این آتشسوزیها این است که در نهایت به ویلاسازی ختم شود. زمین را آتش میزنند، مسطح میکنند و پِی میریزند. اول زمین را میخورند ممکن است این زمین کوه باشد یا زمین دشت و اکنون هم که زمین تالاب است. چندتا ویلا که میسازند، تالاب را به شهرک تبدیل میکنند!
این فعال محیط زیست در رابطه با تأثیر شکارچیها بر تخریب تالاب اظهار کرد: شکارچی نمیخواهد تالاب تخریب شود. من اگر شکارچی باشم دوست دارم تالاب سرجایش باشد تا بتوانم مرغابی شکار کنم. شکارچی نمیخواهد تالاب را به هم بزند، او سلامت تالاب و پرندهها را می خواهد ضمن اینکه شکارچی دارای چنین امکانات و قدرتی نیست. این آدمهای بانفوذ هستند که میتوانند زمینها را از آن خود کنند.
او در پاسخ به این سوال که چرا سطح آب تالاب پایین آمده است به اصلیترین دلیل این موضوع اشاره کرد و گفت: تالاب انزلی مستقل نیست و سطح آب آن به دریای مازندران بستگی دارد و تابع سطح آب دریای مازندران است. برخی تالابها، مثل دریاچه پریشان، که دورش را خشکی گرفته مستقل هستند اما تالاب انزلی وابسته است به دریای مازندران و این دریا هم به صورت دورهای بالا و پایین میرود.
این فعال محیط زیستی تبعات خشک شدن تالابها را برشمرد و بیان کرد: امروز مشخص شده که تالابها چندین و چند خاصیت دارند؛ سفرهی آب زیرزمینی را پر آب میکنند؛ از اینطرف پرآب میشود و از سمت دیگر چاه میزنند و آبها را برداشت میکنند. دوم اینکه تالابها باعث تلطیف هوا می شود چرا که بخشی از آب این تالابها بخار میشود و در نتیجه شهرهای مجاور تا کیلومترها و فرسنگها از طراوت هوا استفاده میکنند.
کهرم در اشاره به اهمیت تالابها برای حیات وحش اضافه کرد: ما صدوشصت گونه پرنده داریم و هزاران تُن گوشتِ پرنده در این آبها وجود دارد که شکارچیهای محترم از آنها برداشت میکنند. آب تمام گیاهان اطراف نیز از این تالاب تأمین می شود.
او به دیگر خواص تالابها اشاره کرد و گفت: خاصیت دیگرِ تالابها این است که جلوی سیل را میگیرند. اگر سیل بیاید و بخواهد شهر انزلی را ببرد، وقتی به تالاب انزلی میرسد، حرکتش کند میشود و در نهایت اینکه تالابها جلوی زمینلرزه را میگیرند؛ زلزله حرکتش را از اعماق زمین شروع میکند و وقتی به تالاب میرسد، حرکتش کند میشود و از شدت و تخریبش کاسته میشود. اینها خواص اصلی تالابها هستند.
کهرم در پایان افزود: انواع و اقسام حشرات در تالاب زندگی میکنند و اینها غذای اردکها و غازها میشوند و نهایتاً انواع نیها هستند که هم به مصرف تغذیهی دام میرسند و هم به مصرف خانه سازی و هم به مصرف کارهای صنعتی که در مغازه های رشت و لاهیجان وجود دارد و در نهایت زیبایی جذب توریست را هم به خواص تالابها بیفزایید تا متوجه شوید ما به تخریب چه چیز باارزشی برخواستهایم.
منبع: برنا