یادداشت؛ فرهاد خراسانی
جذابیت ورزش فوتبال بعنوان یکی از ورزش‌های پرطرفدار دنیا باعث گردید که این پدیده اجتماعی با سرعت هرچه تمام‌تر به سوی توسعه و پیشرفت گام بردارد.
ورزش فوتبال دارای قوانین و مقررات خاص خود است و بنابراین کمیته انضباطی، کمیته اخلاق و کمیته استیناف را باید از ارکان قضایی فدراسیون فوتبال برشمرد.
حتما بارها در رسانه‌ها در خصوص آراء کمیته اخلاق، خوانده یا شنیده ایم اما غالب افراد عضو فدراسیون با اینکه در این حوزه دارای عنوان، سمت و یا در حال فعالیت هستند اگر سؤال شود که کارکرد کمیته اخلاق چیست اظهار بی‌اطلاعی می‌نمایند.
اما قبل از ورود به بیان صلاحیت و وظایف کمیته اخلاق لازم است در خصوص تفاوت کمیته انضباطی و کمیته اخلاق توضیحاتی ارائه شود.
کمیته انضباطی به تخلفات واقع شده در داخل زمین فوتبال و کمیته اخلاق به تخلفات واقع شده در خارج از زمین فوتبال رسیدگی می نماید اما در صورتیکه موضوع واقع شده هم در حوزه اخلاق حرفه ای و هم در حوزه انضباطی تشخیص داده شود جلسه مشترکی از سوی هر دو کمیته می تواند تعیین کند که کدام کمیته به آن موضوع رسیدگی نماید که در این رابطه اولویت رسیدگی با کمیته انضباطی است.
به بیانی دیگر در صورت بروز هرگونه تعارض یا ابهام در صلاحیت کمیته اخلاق و کمیته انضباطی، اصل بر صلاحیت کمیته انضباطی است.
به طور کلی هدف از تشکیل کمیته اخلاق، کنترل بر رفتارهای غیرمتعارفی است که ممکن است در خارج از زمین فوتبال اتفاق افتد و بر سلامت ورزش فوتبال مؤثر باشد.
وظیفه کمیته اخلاق، تحقیق، رسیدگی و تصمیم‌گیری به کلیه تخلفات و رفتارهای نادرستی است که ارتباط کمی با داخل زمین داشته یا به دور از محدوده‌ی اخلاق حرفه‌ای در خارج از زمین از سوی عوامل و دست‌اندرکاران فوتبال پدید می‌آید.
کمیته اخلاق می‌تواند اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزه فوتبال از جمله مقامات رسمی، بازیکنان و همچنین کارگزاران و واسطه‌های رسمی را در خصوص نقض قوانین اخلاقی و رفتارهایی که می‌تواند به تمامیت و اعتبار فوتبال کشور لطمه وارد کند، مورد بازخواست قرار دهد و در صورت لزوم احکام مناسب صادر نماید.
صلاحیت، اختیارات و اهمیت کمیته اخلاق بعنوان رکن سوم از ارکان قضایی فدراسیون فوتبال و بعنوان کمیته ای مستقل تا بدان جاست که رییس فدراسیون فوتبال ایران ( شهاب الدین عزیزی خادم) با حکم کمیته اخلاق بدلیل آنچه که بعنوان تخلفات مالی از آن نام میبرند عزل نموده است.
بنابراین صلاحیت کمیته اخلاق به رفتارهای غیرقانونی، غیراخلاقی، غیراصولی و رفتارهای غیرمتعارفی که به تمامیت و اعتبار فوتبال لطمه وارد می‌کند و همچنین رفتارهای غیراخلاقی که داخل زمین فوتبال واقع شده و اما در خارج از زمین بر آن توافق می‌شود یا مواردی که ارتباط کمی به داخل زمین دارد، رسیدگی می‌کند.
با همه توضیحات اما اختیارات این کمیته به این موارد هم ختم نمی‌شود بلکه این کمیته حق بررسی، رسیدگی و قضاوت در زمینه رفتار تمامی افرادی که جزو خانواده فوتبال بوده و فعلا فعالیتی هم ندارند اما رفتار و عملکرد آن‌ها به تمامیت و تصویر و شهرت فدراسیون فوتبال نزد افکار عمومی آسیب جدی می‌رساند، حق رسیدگی دارد اما جرایم مندرج در قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین جزائی که توسط افراد مشمول این قوانین ارتکاب می‌یابد در صلاحیت مراجع قضایی است اما چنانچه موضوع در سطح افکار عمومی منعکس گردد و به هر جهت موجب ورود لطمه به اعتبار فوتبال و یا حُسن شهرت فدراسیون فوتبال نزد افکار عمومی گردد، کمیته اخلاق از این جهت می‌تواند به موضوع رسیدگی و تنبیهات انضباطی متناسبی را برای متخلف در نظر گیرد و در صورتی که تخلفات فوق در مرجع قضائی اثبات گردد کمیته اخلاق می تواند این موارد را برای افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی به عنوان سوء پیشینه نزد خود نگاه داشته و در سوابق آن‌ها لحاظ نماید.
در خاتمه ضمن احترام به جامعه فوتبال که نگارنده نیز عضوی از آنست باید صراحتا” عنوان نمود که متاسفانه مسئولین و مقامات فوتبال به قوانین و مقررات حوزه فعالیت خود آگاهی نداشته و به این دلیل، فوتبال ایران سالها از مسائل حقوقی جا مانده و در اهمیت و درک این مهم، کماکان به بلوغ کافی نرسیده است.