وزیر نفت در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره نحوه تعیین گازبهای مشترکان ضمن اشاره به تکلیف دولت برای اصلاح الگوی مصرف از دو روش بهره‌گیری از مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و توجه به توزیع فراوانی صورتحسابهای ۷۵ درصد از مشترکان گاز در سال ۱۴۰۰ خبر داد.
عصر کاسپین/ جواد اوجی که برای توضیح درباره نحوه تعیین گازبهای مشترکان گاز حاضر شده است به موفقیت وزارت نفت در زمستان پارسال برای تأمین گاز همه مشترکان اشاره کرد و گفت: با وجود تحقق نیافتن سرمایه‌گذاری برای توسعه بخش نفت و گاز کشور توانستیم زمستان سال ۱۴۰۱ را بدون کمبود گاز برای مصارف خانگی و نیروگاهی با توکل به خدای متعال پشت سر بگذاریم.
وی از افزایش مصرف بی‌سابقه بنزین در نوروز سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: با وجود ناترازی تولید و مصرف بنزین همزمان با افزایش مسافرت‌های بین‌شهری در ایام نوروز و مصرف بی‌سابقه بنزین توانستیم بدون مشکل سوخت مورد نیاز مردم را تأمین کنیم و با وجود اینکه در بعضی روزها مصرف به اوج ۱۴۰ میلیون لیتر در روز نیز رسید، هیچ جایگاهی با کمبود بنزین روبه‌رو نشد.
وزیر نفت از برنامه‌ریزی دشمن و استکبار برای ایجاد چالش در تأمین گاز و بنزین در شرایط ویژه کشور یاد کرد و تصریح کرد: قصد داشتند با این اقدام زمینه نارضایتی عمومی را فراهم کنند که به لطف پروردگار و تلاش همکاران کید و ترفند دشمن خنثی شد.
افزایش گازبها در قانون بودجه ۱۴۰۱ تکلیف شده بود
اوجی به بند «م» تبصره یک قانون بودجه سال ۱۴۰۱ اشاره و اذعان کرد: دولت مکلف به اصلاح الگوی مصرف گاز طبیعی بود و در بند «ک» تبصره ۱۵ قانون بودجه ۱۴۰۱ تکلیف شده است تا تعرفه‌های مصارف خانگی اصلاح شود.
وی افزود: همان‌طور که در گزارش کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی آمده است در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ وزارت نفت پیش از موعد مقرر در قانون، پیش‌نویس آیین‌نامه مذکور را به دفتر هیئت دولت ارسال کرد که پس از بررسی در کمیسیون‌های تخصصی و با توجه به مصلحت کشور، سرانجام ۱۶ آذر ۱۴۰۱ آیین‌نامه یادشده مصوب و ابلاغ شد که در جدول پیوست آیین‌نامه یادشده تعرفه بخش خانگی در ۱۲ پله مصرف و در ۵ اقلیم آب و هوایی تعیین و ابلاغ شده است.
وزیر نفت از اطلاع‌رسانی شرکت ملی گاز درباره آیین‌نامه یادشده خبر داد و گفت: شرکت ملی گاز اطلاع‌رسانی پیامکی را برای مشترکان پرمصرف در پیش گرفت و از ظرفیت دیگر رسانه‌ها از جمله صداوسیما و جراید و شبکه‌های مجازی نیز برای آگاهی مشترکان استفاده کرد.
۲ روش اصلاح قیمت گازبهای مشترکان
اوجی در تشریح روش وزارت نفت برای اصلاح گازبها گفت: در اجرای تکلیف مجلس محترم در بند «م» تبصره ۱ قانون بودجه ۱۴۰۱ و اصلاح الگوی مصرف گاز و تعیین پله‌های مصرف ۲ روش را مورد استفاده قرار دادیم، در گام نخست بر مبنای استانداردها و معیارهای مصرف انرژی مندرج در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان برای تعیین گازبها اقدام کردیم.
وی افزود: در روش دوم از ابزار بررسی توزیع فراوانی صورتحسابهای مشترکان سال ۱۴۰۰ و استخراج مصرف ۷۵ درصد مشترکان گاز بهره گرفتیم.
وزیر نفت تأکید کرد: با توجه به اینکه یکی از اهداف اصلاح الگوی مصرف رفع مشکل ناترازی بین تولید و مصرف گاز است، نمی‌توان تنها الگوی مصرف گاز را مبنای گازبهای مشترکان قرار داد و بر همین اساس سرانجام آیین‌نامه اصلاح الگوی مصرف بر مبنای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و انطباق با الگوی مصرف ۷۵ درصد از مشترکان و واقعیت مصرف مشترکان به هیئت دولت ارسال شد. به عبارت دیگر الگوی مصرف گاز از دو روش مهندسی و توزیع فراوانی صورتحسابها در سال ۱۴۰۰ استخراج شد.
اوجی در بخش دوم سخنان خود و پس از اظهارنظر تعدادی از نمایندگان مجلس درباره گزارش کمیسیون انرژی از عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی گفت: بنابر تکلیف قانونی که نمایندگان هم در بودجه سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ منظور کرده‌اند، باید تعیین اصلاح الگوی مصرف مدنظر قرار گیرد، از این رو ما دو روش استفاده از مبحث ۱۹ ساختمان و موضوع توزیع فراوانی‌ها را ملاک کار قرار دهیم.
وی با بیان اینکه ۵۰ درصد مشترکان گاز در اقلیم سوم قرار دارند، افزود: از این رو ملاک تعیین الگوی مصرف گاز در سال ۱۴۰۱ را این اقلیم در نظر گرفتیم. همچنین از آنجا که زیربنای اکثر منازل مسکونی کشور کمتر از ۱۰۰ مترمربع است، بر همین اساس الگوی مصرف یک واحد ۱۰۰ متری در اقلیم سوم، ۲۹۷ مترمکعب در ماه سرد خواهد بود و این مقدار مصرف، حداکثر مقدار مجاز مصرف با معیارهای مندرج در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان است، همچنین در این مبحث تأکید شده که اگر مشترکان اقدام‌های اساسی برای استانداردسازی محل مصرف و تجهیزات گرمایشی انجام دهند، این مصرف به مراتب کاهش می‌یابد.
اوجی تأکید کرد: به‌منظور صحت‌سنجی داده‌های محاسبه‌شده، اطلاعات مصرف گاز مشترکان در دی و بهمن‌ماه ۱۴۰۰ نیز برای اقلیم ۳ و با زیربناهای مختلف بررسی شد و بر اساس مصارف بررسی‌شده بیشترین فراوانی مصرف مشترکان با زیربنای حداکثر ۱۰۰ مترمربع، حدود ۳۰۰ مترمکعب در ماه بوده است بنابراین ۲۹۷ مترمکعب در ماه مصرف استاندارد محاسبه‌شده در مبحث ۱۹ برای اقلیم ۳ به واقعیت نزدیک بوده است و بسیاری از مشترکان این موضوع را رعایت کرده‌اند.
وزیر نفت تصریح کرد: با استفاه از داده‌های مهندسی و توزیع فراوانی مصارف مشترکان، مقرر شد دامنه مصرف را در هر پله ۲۵ مترمکعب کاهش دهیم و الگوی مصرف گاز را با رعایت وضع جامعه و با وجود محاسبه الگوی مصرف در سقف پله ۳ به میزان ۲۹۷ مترمکعب در ماه، ۳۲۵ مترمکعب گذاشتیم و در اجرای قانون مندرج در بند (م) تبصره (۱) که اصلاح الگوی مصرف را مدنظر قرار داده بود، دامنه مصرف گاز هر پله را ۲۵ مترمکعب کاهش دادیم. به‌طور طبیعی پله‌های مصرف گاز مشترکان در صورتحسابهای پارسال و امسال تغییر کرده است و بر این اساس امکان مقایسه صورتحسابها در امسال و سال بعد میسر خواهد بود.
وی با اشاره به اختلاف تعرف در پله‌های ۱۰ و ۱۱ مصرفی ادامه داد: در این بخش این نکته ضروری است که تعرفه پله ۱۱، تنها ۷۵ مترمکعب مصرف گاز دارد و باید گفت تنها یک درصد مشترکان در پله ۱۱ قرار دارند، همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد روند رشد مصرف پله‌ای یادشده هم منطقی بوده بنابراین تعداد مشترکان در پله ۱۱ یک درصد است.
اوجی اعلام کرد: درباره تعداد مشترکان پله‌های ۱۱ و ۱۲ که به‌عنوان پرمصرف به شمار می‌آیند، تعرفه دو پله هم با هدف بازدارندگی از مصرف بی‌رویه، مستقل از ساختار پلکان‌های دیگر تعیین شده است.
وزیر نفت اظهار کرد: اعتراض‌ها، پرسش‌ها و مباحثی که در مورد صورت‌حساب مشترکان مطرح می‌شود، عمدتاً مربوط به مشترکان پله ۱۲ و حدوداً شامل ۲ درصد از مشترکان گاز کشور است. در این ارتباط از اماکن ۳ هزار و ۱۰۰ مشترک گاز در سطح کشور، با مصارف غیرمتعارف بازدید شد که نتیجه بررسی نشان می‌دهد بیشتر مشترکان معترض به چهار علت با مصارف غیرمتعارف و افزایش گازبها روبه‌رو بوده‌اند که می‌توان به استفاده غیرمجاز از گاز خانگی برای پروش حیوانات و گلخانه‌ها، استفاده غیرمجاز از گاز برای مصارف غیرخانگی از جمله پخت نان، شیرینی‌پزی، غذای بیرون‌بر و سایر کارهای خانگی، لوله‌کشی غیرمجاز گاز به املاک مجاور برای استفاده در واحدهای تجاری ساختمان‌هایی که در حال ساخت است، استفاده از گاز برای گرم کردن استخر و جکوزی و ویلاهای بزرگ اشاره کرد.
وی گفت: شرکت ملی گاز تعرفه‌های ابلاغی را در سه ساختار تعریف کرده است، مصارف متعارف که پله‌های یک تا سه بوده، مصارف پرمصرف که پله‌های چهار تا ۱۰ است و مصارف پرمصرف که پله‌های ۱۱ و ۱۲ هستند بنابراین در هر ساختار نیز تعرفه تغییر کرده و تأکید بر ۱۲ پله بر همین اساس بوده که مشترکان با اندک افزایش مصرف به یکباره با تعرفه‌های بالا روبه‌رو نشوند.
اوجی تصریح کرد: ذکر این نکته ضروری است که سازمان هواشناسی تنها مرجع اقلیم‌بندی مناطق کشور است. اقلیم‌های شهرهای کشور ازسوی پژوهشگاه هواشناسی کشور تهیه و به شرکت ملی گاز ارائه می‌شود، همچنین تعیین اقلیم بر مبنای شاخص‌های مختلفی از جمله دما، رطوبت، ارتفاع، وزش باد منطقه جغرافیایی انجام می‌شود، از این رو اقلیم‌بندی شرکت ملی گاز ایران بر مبنای سازمان هواشناسی است.
وزیر نفت افزود: دوره سرد از ۱۶ آبان تا پایان فروردین‌ماه تعیین شده است، بدیهی است که با توجه به اینکه بیش از ۳۰ میلیون واحد خانگی در کشور، امکان قرائت همه مشترکان در یک روز وجود ندارد، از این رو برنامه زمان‌بندی در شرکت های ملی گاز استانی به‌نحوی انجام می‌شود که کمترین بازه زمانی را داشته باشد.
وی اظهار کرد: بر اساس جزء یک بند «ز» تبصره ۱۵، همچنین بند «ل» تبصره ۱۹ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ با توجه به اینکه در گزارش کمیسیون انرژی نیز بر ملاحظات مسائل اقتصادی و اجتماعی تأکید شده بود، چنانچه مقرر باشد تعیین الگوی مصرف گاز و اصلاح دامنه مصرف پله‌ها تنها بر مبنای توزیع فراوانی مشترکان باشد، لازم است اصلاح این بند قانونی با رویکرد عدالت‌محور، بازدارندگی مصارف غیرمتعارف و کاهش ناترازی تولید و مصرف در دستور کار قرار گیرد.
اوجی تأکید کرد: اگر نمایندگان و مجلس نظرشان بر این است که اصلاح الگوی مصرف و اصلاح دامنه پله‌ها تنها بر مبنای توزیع فراوانی مشترکان باشد لازم است این بند قانونی اصلاح شود و ما نیز در خدمتتان هستیم.