طی دوسال گذشته از آغاز شروع دولت سیزدهم، بیش از ۶۸ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در حوزه‌ها و بخش‌های مختلف صنعت گاز (پروژه‌های گازرسانی روستایی و شهری، خطوط انتقال گاز و ایستگاه‌های تقویت فشار، پالایشگاه‌ها و امور پژوهشی) صورت گرفته است.
عصر کاسپین/ مجید چگنی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران پیش از ظهر امروز ۱۶ مردادماه، در نشست خبری با اصحاب رسانه که به مناسبت هفته دولت و روز خبرنگار برگزار شد، ضمن بیان مطلب فوق، اظهار کرد: طی دو سال گذشته، ۳۸.۶ هزار میلیارد تومان (همت) در پروژه‌های روستایی و شهری، ۱۹.۶ همت در مهندسی و توسعه گاز، ۲.۹ همت درانتقال گاز، ۲.۴همت در پروژه‌های پالایشگاهی و ۴.۷ همت در حوزه پژوهش سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.
وی در ادامه، با بیان این‌که در سال جاری نیز در مجموع، ۶۹.۳ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده، افزود: از این میزان، ۳۴.۵ همت در پروژه‌های روستایی و شهری، ۲۳.۴ همت در پروژه‌های مهندسی و توسعه گاز، ۲.۴ همت در پروژه‌های انتقال گاز و ۹ همت نیز در بخش پالایشگاهی پیش‌بینی شده است.
مصرف ۲۳۰ میلیارد مترمکعب گازطبیعی توسط ایرانی‌ها طی سال گذشته!
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که مجموع مصرف گاز طی سال گذشته به جز مصرف داخلی صنعت و صادرات، ۲۳۰ میلیارد مترمکعب بوده، گفت: از این میزان، ۷۵ میلیارد مترمکعب یعنی ۳۲ درصد تحویل بخش نیروگاهی، ۷۱ میلیارد مترمکعب یعنی ۳۱ درصد تحویل صنعت، ۶۳ میلیارد مترمکعب یعنی ۲۷ درصد تحویل بخش خانگی، حدود ۹ میلیارد مترمکعب یعنی ۴ درصد تحویل بخش عمومی و همین میزان تحویل حمل و نقل و حدود ۴.۸ میلیارد مترمکعب یعنی ۲ درصد تحویل بخش کشاورزی شده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر، ۱۰۱ نیروگاه از نعمت گاز استفاده می‌کنند که از این تعداد، به ۱۵ نیروگاه طی دوسال گذشته گازرسانی شده است.
توسعه چشمگیر گازرسانی پس از انقلاب اسلامی
معاون وزیر نفت در امور گاز با بیان این‌که صنعت گاز کشور یک صنعت ملی است و همه دولت‌های پس از انقلاب اسلامی ایران در جهش توسعه گاز در کشور نقش داشتند، گفت: قدردانی از زحمات مدیران و دست‌اندراکاران صنعت گاز را که در این حرکت عظیم نقش داشتند، بر خود فرض می‌دانیم.
چگنی درباره آخرین آمارهای گازرسانی در کشور گفت: در حال حاضر با توجه به روند توسعه‌ای بالادستی پالایشگاهی گاز کشور، زیرساخت‌های شبکه گازرسانی هم به تناسب گسترش پیدا کرده و تاکنون ۱۲۵۳ شهر و ۳۹۶۹۹ روستا از نعمت گازطبیعی بهره‌مند شده‌اند.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران افزود: در ۲ سال گذشته در دولت سیزدهم بیش از ۵۲۹۷ روستا با ۳۰۷ هزار خانوار و همچنین ۴۱ شهر با ۹۴ هزار خانوار به شبگه گاز کشور متصل شده‌اند.
وی درباره مجموع جمعیت برخوردار کشور از گازطبیعی گفت: با توسعه گازرسانی در کشور از پس از انقلاب اسلامی، ۹۸.۶ جمعیت شهری و ۸۶.۳ جمعیت روستایی تحت پوشش شبکه گازرسانی کشور قرار گرفتند که این عدد به منزله برخورداری ۲۷.۵ میلیون مشترک از این نعمت الهی است.
تقویت رینگ شرقی و شبکه گاز شمال کشور؛ اولویت پروژه‌های عمرانی
چگنی در خصوص پروژه‌های اولویتدار شرکت ملی گاز ایران گفت: تقویت شبکه گاز شمال شرق کشور ازجمله مهم‌ترین پروژه‌های شرکت ملی گاز ایران است که در این چارچوب، عملیات اجرایی پروژه خط دوراهی دشتک – زابل به سربیشه به طول ۳۰۰ کیلومتر، احداث خط صالح آباد – تربت جام به طول ۷۰ کیلومتر و تاسیسات تقویت فشار آرادان که با آرایش ۳ به اضافه یک طراحی شده و امسال به بهره‌برداری خواهد رسید، جای می‌گیرد.
معاون وزیر نفت در امور گاز افزود: این پروژه‌ها به منظور تقویت رینگ شرقی کشور و افزایش پایداری انتقال گاز در محورهای تایباد و تربت جام است.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره پروژه‌های تقویت شبکه گاز در شمال کشور هم گفت: برای تقویت حوزه شمال کشور و عملیات اجرایی خط تقویتی دوم اردبیل به طول ۵۵ کیلومتر، خط نهم سراسری از اهواز به کوهدشت به طول ۴۰۰ کیلومتر، تأسیسات تقویت فشار اهواز آغاز شده و همچنین مطالعات فنی- مهندسی امتداد خط نهم سراسری از میاندوآب به تبریز و فاز دوم تبریز تا بازرگان هم انجام شده است.
توسعه گازرسانی به دو استان محروم کشور
چگنی در ادامه، توضیح داد: برای دولت سیزدهم، توسعه گازرسانی در مناطق و استان‌های محروم به اندازه دیگر استان‌ها حائز اهمیت است و تلاش شده که طی این دو سال، بیشتر شهرها و روستاهای این استان‌ها گازدار شوند.
وی در ادامه، تصریح کرد: بر همین اساس، طی ۲ سال گذشته به ۷ شهر و ۱۴۵ روستا در استان سیستان و بلوچستان و ۳ شهر و ۲۴ روستا در استان هرمزگان گازرسانی شده است.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران گفت: با روند فعلی، مصرف داخلی گاز به ۱۴۲۰ میلیون متر مکعب می‌رسد و همزمان پروژه‌های بهینه‌سازی و ذخیره‌سازی و هوشمندسازی در دستور کار قرار گرفته است.
پایلوت هوشمندسازی شبکه توزیع گاز در ۶ استان
چگنی در ادامه، طرح هوشمندسازی شبکه توزیع گاز را دیگر پروژه اولویتدار شرکت ملی گاز ایران عنوان کرد و گفت: اجرای این پروژه از تکالیف قانونی است که بر عهده شرکت ملی گاز است.
وی افزود: سال گذشته مهندس مشاور پروژه انتخاب شد و به زودی با فراخوانی که شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران منتشر خواهد کرد، اجرای طرح به صورت پایلوت در ۶ استان کشور انجام و پس از آن، پروژه در سراسر کشور اجرا خواهد شد و امیدواریم که بتوانیم ۲۷ میلیون کنتور را هوشمند کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان این‌که پروژه هوشمندسازی تجربه موفقی در کشورهای دیگر قلمداد می‌شود، گفت: اجرای این پروژه‌ها ۱۰ سال در کشورهای اروپایی زمان برده است و از این رو، باید در نظر داشت که این پروژه، کوتاه مدت نخواهد بود. اجرای پروژه هوشمندسازی علاوه بر این‌که منجر به بهبود مدیریت و کنترل مصرف می‌شود، منافع متعددی برای مشترکین و مصرف‌کنندگان هم دارد؛ ازجمله این‌که مشترکین می‌توانند گاز صرفه‌جویی شده را در بازار انرژی به فروش برسانند.
افزایش صادرات گازطبیعی و فرآورده‌ها
معاون وزیر نفت در امور گاز در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان این‌که در سال جاری شاهد افزایش ۱۶ درصدی صادرات گاز و ۲۲ درصدی LPG بودیم، اظهار داشت: تمدید قرارداد صادرات گاز به عراق در حال نهایی‌سازی است و قصد داریم سازوکار تسویه را تغییر دهیم تا پول‌های ما بلوکه نشود.
وی ادامه داد: ترکیه هم مایل به تمدید قرارداد خرید گاز از ایران است، ضمن این‌که مذاکرات برای صادرات گاز به عمان، احیای قرارداد پاکستان و تجارت گاز با روسیه ادامه دارد و کشورهای اروپایی نیز مذاکراتی برای واردات گاز از ایران از مسیر ترکیه با ما انجام داده‌اند که هنوز به ثمر ننشسته است.
چگنی افزود: با تسویه بدهی ترکمنستان در سه قسط، حجم سوآپ گاز از این کشور را از روزانه ۴.۵ به ۸ میلیون مترمکعب رسانده‌ایم. در حال حاضر، با ترکمن‌ها درخصوص واردات گاز از طریق دو سناریوی کوتاه‌مدت و بلندمدت وارد مذاکره شده‌ایم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران عنوان کرد: تست واردات ۱۰ میلیون مترمکعب گاز ترکمنستان نیز با موفقیت انجام شده تا این گاز وارد کشور شود و در گام بعدی و همزمان با بهره‌برداری از پروژه‌های توسعه میادین گازی ترکمنستان، قصد داریم میزان واردات را افزایش دهیم.
وی در ادامه، اظهار کرد: روس‌ها به ما پیشنهاد تبدیل به هاب گازی و هاب انرژی را داده‌اند و تیم تخصصی ما هم‌اکنون در روسیه مستقر است و توافقاتی در این حوزه صورت گرفته و امیدواریم کار به خوبی پیش برود.
ذخیره‌سازی روزمینی و زیرزمینی گاز با هدف پیک‌سایی
مدرعامل شرکت ملی گاز ایران در بخش دیگری از این نشست، به مبحث ذخیره‌سازی گاز به عنوان یکی از راهبردهای مهم این شرکت در روند مقابله با ناترازی گاز اشاره کرد و گفت: شیوهنامه ذخیره‌سازی روزمینی که از سوی وزیر نفت ابلاغ شده، از جمله راهبردهایی است که برای پیک‌سایی در زمان اوج مصرف در دستور کار است.
وی افزود: بر اساس این شیوهنامه این امکان فراهم شده تا با احداث واحدهای Mini LNG، SNG و LPG؛ گاز مجموعه‌های صنعتی و دیگر بخش‌ها در فصل سرما تأمین شود.
معاون وزیر نفت در ادامه با اشاره به این‌که در این شیوه نامه نحوه بازگشت سرمایه و کمک‌هایی که برای دولت از سوی دولت اعمال خواهد شد، آمده گفت: به منظور اجرای این طرح مذاکراتی با وزارت صمت صورت گرفته تا با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی این واحدها در وروردی شهرک‌های صنعتی، در کنار صنایع عمده مثل پتروشیمی‌ها و شرکت‌های سیمان و …. تأسیس شوند تا ان‌شاءالله محدودیتی در فصل سرد سال برای این واحدها به وجود نیاید.
چگنی درباره وضعیت ذخیره‌سازی زیرزمینی گفت: در حال حاضر پروژه شوریجه ۲ با شرکت مپنا در دست اجراست که ظرفیت ذخیره سازی را از ۲.۲ میلیارد مترمکعب به ۴.۵ میلیارد مترمکعب افزایش خواهد داد. همچنین برای پروژه در سراجه ۲ هم پیمانکار انتخاب شده که ظرفیت ذخیره‌سازی را از یک میلیارد به ۱.۵ میلیارد مترمکعب افزایش خواهد داد.
دیگر گام‌های بلند شرکت ملی گاز برای بهینه‌سازی
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به تعویض بخاری‌های کم‌بازده به پربازده از سوی این شرکت، بیان کرد: طبق مصوبه شورای اقتصاد باید ۴.۱ میلیون بخاری تعویض شود که ۱۴ شرکت در فرخوان اجرای آن شرکت کردند؛ چنان‌چه این طرح بطور کامل اجرایی شود، هر بخاری می‌تواند تا ۵۰۰ مترمکعب در سال صرفه‌جویی در مصرف گاز، به ارمغان آورد.
وی با اشاره به اجرای طرح بهینه‌سازی موتورخانه واحدهای خانگی و تجاری، افزود: از مجموع ۳۲۹ هزار موتورخانه، تاکنون ۷۴ هزار موتورخانه بهینه‌سازی شده و روند اجرای این طرح همچنان نیز ادامه دارد.
معاون وزیر نفت در امور گاز اظهار کرد: دیگر طرح مهم ما در راستای تکمیل زنجیره ارزش گاز، پروژه استحصال اتان در ۱۸ فاز مجتمع گاز پارس جنوبی است که طی توافق با ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و با اعتباری بالغ بر ۸۰۰ میلیون یورو در حال انجام است تا اتان استحصال‌شده را در اختیار پتروشیمی‌ها قرار دهیم.
تخصیص ۸ هزار میلیار تومان بودجه برای مقاوم‌سازی
وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اجرای پروژه‌های مقاوم‌سازی تأسیسات گازی و خطوط انتقال گاز، اعلام کرد: شبکه گاز مراکز استان‌ها، شهرهای بزرگ و دیگر تأسیسات، به تدریج مقاوم‌سازی می‌شوند که برای اجرای این پروژه‌ها بیش از ۸ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
اجرای تکالیف قانونی از تعرفه‌ها تا فلرینگ
چگنی در ادامه درباره اصلاح تعرفه‌ها گفت: از جمله تکالیف قانونی امسال اجرای جزء یک بند الف تبصره ۱۴ برای اصلاح تعرفه پتروشیمی‌ها و همچنین جزء یک بند «ز» تبصره ۱۵و آئین نامه اجرایی بند «ل» تبصره ۱۵ ماده واحده قانون بودجه ۱۴۰۱ که در آن تعرفه گاز خانگی توسط دولت به ما ابلاغ شد.
به گفته وی، به این ترتیب، با اصلاح الگوی مصرف، تغییر دامنه اقلیم‌ها را شاهد بودیم که بر این اساس، در دامنه مصرف اصلاحاتی با همکاری مجلس انجام و دامنه اقلیم‌ها، مشابه سال ۱۴۰۰ شد، اما پلکان‌ها در همان ۱۲ پله ماند.
وی در خصوص اقدامات کاهش فلر نیز، با بیان این‌که فلرینگ هم به عنوان یک تکلیف قانونی در دستور کار است، گفت: برای جمع‌آوری گازهای فلر، ۲ پروژه تعریف شده که در پروژه اصلاح فرآیندها، پیمانکار در سایت یک و دو مجتمع پارس جنوبی در حال انجام کار است و پروژه مزایده گازهای فلر که مزایده مربوطه برگزار شده و قرارداد آن منعقد شده است.