یادداشت؛ فرهاد خراسانی
عصر کاسپین/ تصویب قانون نظام جامع باشگاه داری در مجلس شورای اسلامی تنها راهکاری است که ضمن رفع مشکلات پیش رو می تواند روند سرمایه گذاری بخش خصوصی در ورزش را سرعت بخشد. در همین راستا فرهاد خراسانی در یادداشتی می‌نویسد:
“لایحه نظام باشگاه داری همچنان بلاتکلیف است”
فوتبال ورزشی‌ست کاملا” خارجی که هیچ نکته‌ای توسط ایرانی‌ها به آن اضافه نشده است. شاید ورزشهایی باشند که مختص ایرانی‌هاست، ولی در ورزش فوتبال هیچ مبحث و موضوعی نمی‌توان مشاهده کرد که توسط یک ایرانی ارایه شده باشد. اما این بدان معنا نیست، کشورهای دیگر که نکته ای به فوتبال اضافه نکرده اند بنابراین جایگاهی در فوتبال دنیا ندارند بلکه بر خلاف تصور، این کشورها به سرعت خود را با شرایط و مقررات فدراسیون جهانی فیفا وفق داده و بر اساس خواسته های فیفا گام برداشته اند. اما اینروزها در کشور ما بعضا” اشاره به خصوصی سازی یا عناوینی مانند طرح یا لایحه نظام جامع باشگاه داری به گوش می رسد، صرفا بدلیل فشارهای بین المللی است والا قصد قاطع ای از ناحیه مسئولین کشور برای تصویب و اجرای این طرح برای ورزش فوتبال بعنوان یکی از پنج صنعت برتر دنیا و یکی از پُرطرفدارترین ورزشهای جهان دیده نمی شود هر چند باید گفت: نظام جامع باشگاه داری صرفا مختص ورزش فوتبال نیست و شامل تمامی ورزشها می شود.
خصوصی سازی در ورزش نیازمند بسترها و چارچوب های قانونی است که نظام جامع باشگاه داری از مهمترین آن به شمار می رود. بیش از یک دهه از تنظیم طرح نظام جامع باشگاه داری سپری شده است اما همچنان خبری از تصویب آن نیست و باشگاه ها کماکان بدون چارچوب قانونی مشخص به کار خود ادامه می دهند. یکی از مهمترین موانع اجرای طرح نظام جامع باشگاه داری موضوع حق پخش تلویزیونی است که برخی از مسوولان صدا و سیما پرداخت آن به فدراسیون فوتبال را غیر قانونی می دانند. تنها راهکاری که می تواند رسانه ی ملی را موظف به پرداخت حق پخش کند تصویب نظام جامع باشگاه داری است زیرا در این طرح حق پخش به عنوان یکی از مهمترین منابع درآمدی باشگاه ها محسوب می شود. با این توصیف، تصویب قانون نظام جامع باشگاه داری در مجلس شورای اسلامی تنها راهکاری است که ضمن رفع مشکلات پیش روی می تواند روند سرمایه گذاری بخش خصوصی در ورزش را سرعت بخشد زیرا پس از تصویب این قانون مشخص خواهد شد باشگاه های ورزشی چگونه فعالیت می کنند و بودجه ی آن ها چگونه تعیین و هزینه می شود و بدین ترتیب و با تصویب این طرح، حق پخش و مالکیت معنوی در اختیار باشگاهها قرار می گیرد و مدیران و سرمایه گذاران در حوزه ی ورزش با سود و هزینه کرد سرمایه گذاری خود می توانند به بهترین نوع ممکن مدیریت باشگاه ها را به افراد ورزشی، پیشکسوتان و متخصصین خود بسپارند در غیراینصورت همانی ست که امروز در فوتبال کشور و استان خود به عینه مشاهده می شود که حال فوتبال و باشگاههای ما خوب نیست و به واسطه و کمک رسانه ها زنده نگه داشته شده، حیات دارد و به سختی نفس می کشد.
فرجام سخن: ما همچنان شاهد بروز چالش هایی در زمینه ی درآمدزایی باشگاه های خصوصی هستیم. برای رفع این مشکل و ترغیب سرمایه گذاران برای فعالیت در باشگاههای فوتبال ابتدا باید چارچوب های قانونی و ضمانت اجرایی وجود داشته باشد زیرا اکنون بسیاری از مشکلات باشگاه ها نه به شکل نظام مند و اصولی بلکه با پادرمیانی برخی از مسوولان برای مدت کوتاهی حل می شود. امروزه سود باشگاه داری در ایران به جای تزریق به ساختار ورزش به جیب برخی از نهادها و سازمان های خاص می رود که یکی از این سازمان ها صدا و سیما است. به رغم اینکه رسانه ی ملی با پخش رقابت های ورزشی رشته های مختلف بویژه فوتبال درآمد هنگفتی کسب می کند، از پرداخت حق پخش واقعی مسابقه ها به بهانه های مختلف طفره می رود؛ معضلی که اکنون یه یکی از مهمترین چالش های باشگاه داری تبدیل شده است. البته مسوولان صدا و سیما نیز بهره مندی باشگاه ها از منابع دولتی را دلیل اصلی خودداری از پرداخت حق پخش درخواستی مسوولان باشگاه ها و فدراسیون ها عنوان می کنند.