شرکت دیپ سیک قابلیت‌های هوش مصنوعی ارائه می‌کند که با چت جی پی تی اوپن ای آی رقابت می‌کند و می‌توان حتی ادعا کرد از آن بهتر است زیرا با هزینه‌ای اندک ساخته شده، از منابع کمتری استفاده می‌کند و همزمان رایگان است.
عصرکاسپین/ به طور دقیق‌تر دیپ سیک یک شرکت مستقر در هانگژو چین و سهامدار اصلی آن لیانگ ونفنگ، یکی از مؤسسان صندوق پوشش ریسک «های فلای» است. این صندوق در مارس ۲۰۲۳ در حساب رسمی وی‌چت خود اعلام کرد منابع خود را روی ساختن یک گروه تحقیقاتی جدید و مستقل برای کشف ماهیت «هوش عمومی مصنوعی» متمرکز می‌کند. اکنون «لیانگ ونفنگ»، در چین به‌عنوان قهرمانی ملی مورد تمجید قرار گرفته است. زیرا مدل هوش مصنوعی که این شرکت توسعه داده با عملکردی قدرتمند و هزینه‌ای بسیار کمتر از رقبا، موجب کاهش ۶۰۰ میلیارد دلاری ارزش سهام شرکت‌هایی مانند انویدیا شده است.
موفقیت دیپ سیک سبب ایجاد موجی از امیدواری در صنعت فناوری چین شده است. بسیاری این دستاورد را گامی مهم در عرصه رقابت جهانی هوش مصنوعی می‌دانند.
نکته جالب آنکه با وجود محدودیت‌های صادرات تراشه و فناوری پیشرفته هوش مصنوعی آمریکا به چین، دیپ سیک از تراشه‌های کم قدرت تر از آنچه در اختیار اوپن ای آی است این مدل را ساخته و توانسته بازار را تسخیر کند.
در این میان دونالد ترامپ در واکنش به مدل جدید هوش مصنوعی دیپ‌سیک، آن را زنگ خطری برای فناوری آمریکا دانست. دیپ‌سیک با معرفی مدل R۱ خود، تنها یک هفته پس از عرضه، به پربازدیدترین اپلیکیشن رایگان در آمریکا تبدیل شد.
ترامپ در واکنش به این تحولات گفت: اگر بتوانید این کار را ارزان‌تر انجام دهید، با هزینه کمتر و به همان نتیجه برسید، فکر می‌کنم این برای ما خوب است.»
این تحولات باعث شده که بسیاری از تحلیلگران به این سوال بپردازند که آیا آمریکا می‌تواند همچنان در حوزه هوش مصنوعی پیشتاز باقی بماند یا چین با پیشرفت‌های سریع‌تر و هزینه‌های کمتر در این زمینه، تسلط ایالات متحده را تهدید خواهد کرد.
از سوی دیگر محبوبیت دیپ سیک تأثیری عمیق بر شرکت‌های حاضر در سیلیکون ولی داشته و تأثیرگذاری تحریم‌های صادرات فناوری و تراشه آمریکایی به چین را زیر سوال برده است.
واکنش بازارها به رقیب چینی چت جی پی تی
سرمایه‌گذاران سراسر جهان این هفته سهام شرکت‌های فناوری را به دلیل نگرانی از ظهور مدل هوش مصنوعی کم‌هزینه چینی دیپ سیک فروختند. این مدل تهدیدی برای تسلط شرکت‌های پیشرو هوش مصنوعی مانند انویدیا محسوب می‌شود. این روند باعث کاهش ۵۹۳ میلیارد دلاری ارزش بازار انویدیا شد که بزرگ‌ترین کاهش یک‌روزه ارزش بازار برای هر شرکتی در وال‌استریت محسوب می‌شود.
سرویس هوش مصنوعی دیپ سیک روز دوشنبه به برترین اپ، اپ استور شرکت اپل تبدیل شد و از چت جی پی تی پیشی گرفت.
همین امر به سقوط ۳.۱ درصدی شاخص نزدک منجر شد که عمدتاً تحت تأثیر کاهش نزدیک به ۱۷ درصدی سهام انویدیا قرار گرفت. این بزرگ‌ترین کاهش یک‌روزه ارزش بازار یک سهام در تاریخ وال‌استریت به شمار می‌رود. علاوه بر انویدیا، ارزش سهام شرکت‌های دیگر از جمله بوردکام (-۱۷.۴٪)، مایکروسافت (-۲.۱٪) و آلفابت (-۴.۲٪) نیز کاهش یافت.
در این میان رمزارزهای مرتبط با توسعه هوش مصنوعی به خصوص مواردی که راه حل های مبتنی بر GPU ارائه یا در اکوسیستم هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند، با کاهش ارزش شدید روبرو شدند. توکن هایی مانندNodes.AI و Aethir که هرکدام دسترسی بهGPUرا تسهیل می‌کنند، با کاهش ارزش زیادی روبرو شدند زیرا سرمایه گذاران ارتباط رمزارزها با هوش مصنوعی را در سایه کارآمدی دیپ سیک دوباره ارزیابی کردند.
از سوی دیگر کاهش ارزش شرکت‌های فناوری روی رمزارزهای بزرگ مانند بیت کوین و اتریوم نیز تأثیر گذاشت که این امر نشان دهنده ارتباط آنها با عملکرد سهام شرکت‌های فناوری است. ظهور دیپ سیک به معاملات سفته بازی در بازار رمزارز منجر شد و سرمایه گذاران از پروژه‌های هوش مصنوعی محور به سمت رمزارز محور گذر کردند زیرا معتقد بودند می‌توانند با چنین اقدامی از نوآوری‌های دیپ سیک بهره ببرند.
دیپ سیک رقابت را سخت‌تر کرد
«چاندارسکر پارامسواران» مدیرعامل گروه (Group General Manager at Jawad Sultan Group LLC) در تحلیلی در این باره می‌نویسد: ورود دیپ سیک به بازار هوش مصنوعی یک نقطه مهم در تحول این فناوری و به کارگیری آن در صنایع مختلف است. شرکت سازنده دیپ سیک به عنوان یک بازیکن نوآور در بازار چارچوب‌های فعلی این فناوری را پشت سر گذاشته و تغییر در دینامیک رقابتی بازار هوش مصنوعی ایجاد کرده است.
بازار هوش مصنوعی هم اکنون تحت سلطه شرکت‌های بزرگی مانند اوپن ای آی، دیپ مایند (متعلق به گوگل) مایکروسافت و غیره است که هرکدام ابزارها و مدل‌های قدرتمند خود را ارائه می‌کنند. دیپ سیک با وجود اشباع بازار توانسته سروصدای زیادی به پا کند که دلیل اصلی آن روش خاص آن برای حل کردن چالش‌ها و تمرکز روی هوش مصنوعی فوق تخصصی و چند دامنه‌ای است.
بررسی اولیه قابلیت‌های دیپ سیک نشان می‌دهد این ابزار در استدلال انطباقی، آگاهی زمینه‌ای و تصمیم‌گیری بسیار ظریف عملکرد ایده آلی دارد. جالب آنکه ویژگی‌های گفته شده بیشتر اوقات پاشنه آشیل حتی پیچیده‌ترین مدل‌های موجود هستند. اما آنچه دیپ سیک را به طور خاص از بقیه همتایانش در بازار متمایز می‌کند، قابلیت یکپارچه سازی آن در بخش‌های مختلف، بدون نیاز به شخصی سازی های گسترده است.
هرچند راه حل های هوش مصنوعی سنتی برای انطباق در حوزه‌های خاص نیازمند تنظیم دقیق هستند، اما به نظر می‌رسد ساختار این هوش مصنوعی چینی شبیه یک مترجم جهانی از دانش است و به همین دلیل گزینه‌ای جذاب برای سازمان‌هایی است که به دنبال به کارگیری سریع و دستیابی به ROI بالا هستند.
ROI به معنای محاسبه ارزش پولی یک سرمایه گذاری در برابر هزینه آن است.
رهاورد دیپ سیک
با توجه به آنچه گفته شد پتانسیل هوش مصنوعی چینی برای متحول کردن بازارهای فعلی قابل تعمق است. دیپ سیک می‌تواند وضعیت فعلی را به چالش بکشد زیرا قادر است با هزینه عملیاتی کمتر، قابلیت‌هایی با قدرت یکسان یا فراتر از مدل‌های تولیدی شرکت‌های بزرگ بازار ارائه کند که این امر به تغییر اولویت‌های تحقیق و تسریع چرخه نوآوری در صنعت منجر می‌شود.
از سوی دیگر وعده دیپ سیک برای دسترسی وسیع به سرویس‌هایش، احتمالاً موانع استفاده کسب وکارهای کوچک و بازارهای نوظهور برای به کارگیری هوش مصنوعی را کاهش می‌دهد. این امر نوعی ایجاد دموکراسی در صنعت است که کاربران پایه هوش مصنوعی در سطح جهانی را گسترش می‌دهد و در بخش‌هایی که قبلاً به آنها توجه نشده بود، موج‌هایی از نوآوری ایجاد کند.
در کنار این موارد ورود دیپ سیک به بازار به ظهور اکوسیستمی جدید در این فناوری منجر می‌شود.
تغییر چشم انداز هوش مصنوعی
ساختار نوین دیپ سیک پتانسیل بازتعریف استانداردهای بازار برای عملکرد هوش مصنوعی را دارد. تمرکز این فناوری روی درک متنی و سازگاری سریع، احتمالاً به گذار از مدل‌های هوش مصنوعی عمومی به سمت سیستم‌های هوشمند آگاه‌تر از زمینه و موقعیت منجر می‌شود. چنین فرایند گذاری رقبا را وادار می‌کند درباره استراتژی‌های خود دوباره فکر کنند و سرمایه گذاری سنگین‌تری در قابلیت‌های مشابه انجام دهند.
واکنش بازار به دیپ سیک نیز احتمالاً سبب می‌شود شرکت‌های تهیه کننده هوش مصنوعی تحقیق و توسعه بیشتری در این زمینه انجام دهند.سازمان‌های رقیب سعی خواهند کرد با نوآوری‌های مخصوص خود با پیشرفت‌های دیپ سیک مقابله کنند و همین امر سبب می‌شود صنعت وارد فاز جدیدی از پیشرفت‌های فناورانه سریع شود.
پیامدهای اخلاقی و اجتماعی
با توجه به ظهور هوش مصنوعی پیشرفته نگرانی‌های اخلاقی در این زمینه نیز بیشتر می‌شود. قابلیت‌های قدرتمند دیپ سیک بحث‌هایی درباره قوانین، شفافیت و همخوانی هوش مصنوعی را دوباره شعله ور می‌کند. دولت‌ها و سازمان‌های صنعتی نیز باید چارچوب‌های فعلی خود را برای برطرف کردن این نگرانی‌ها دوباره ارزیابی کنند. به خصوص از آن جهت که دیپ سیک مرزهای دستاوردهای هوش مصنوعی را گسترده‌تر می‌کند.
تحول کاربردهای هوش مصنوعی
اگر دیپ سیک به آنچه وعده داده عمل کند، کاربردهای احتمالی آن صنایع مختلف از خدمات درمانی گرفته تا اقتصاد، لجستیک و آموزش را دگرگون می‌کند.
دیپ سیک با توانمندسازی تشخیص‌های دقیق‌تر، مدیریت هوشمندتر زنجیره ذخایر و آموزش شخصی سازی شده می‌تواند بنچمارک جدیدی برای دستاوردهای آتی هوش مصنوعی در دنیای واقعی تعیین کند.
ورود دیپ سیک به بازار هوش مصنوعی بیش از ظهور یک رقیب جدید است. این امر نشاندهنده تغییراتی نوین در کل اکو سیستم هوش مصنوعی است. موفقیت یا شکست آن نه تنها مسیر فعالیتش را مشخص می‌کند بلکه روی استراتژی شرکت‌های تثبیت شده در بازار نیز تاثیر می‌گذارد. دست اندرکاران صنعت به دقت روند فعالیت این شرکت را تحت نظر دارند و یک امر کاملاً آشکار است؛ تاثیر دیپ سیک بسیار فراتر از آن چیزی است که در مرحله عرضه آن به بازار رخ داد و احتمالاً آغازگر عصر جدیدی برای هوش مصنوعی خواهد بود.