افزایش سرطان روده بزرگ در ایران به علت شیوع نگران کننده بی تحرکی و چاقی !
عصرکاسپین / دکتر رضا ملک زاده- رییس پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد:سالانه ۱۱۲ هزار سرطان (۱۵۸ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر) در ایران بروز می یابد و این نرخ بسیار پایین تر از متوسط دنیا ( ۱۸۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر) است
پنج سرطان (سرطان های دستگاه گوارش، پستان، ریه، حنجره، کلیه و مجاری ادراری ) شایعترین سرطانها در ایران هستند
سرطان های دستگاه گوارش (معده، روده بزرگ ، مری و لوزالمعده) با سهم ۲۷ درصدی، شایعترین سرطانها در ۳۰ استان ایران هستند
سرطان معده ، سرطان پوست ، سرطان پروستات ، سرطان روده بزرگ، سرطان مثانه ، شایعترین سرطانها در میان مردان ایرانی و سرطان پستان ، سرطان روده ، سرطان پوست ، سرطان معده ، سرطان تیروئید، شایعترین سرطانها در میان زنان ایرانی است
افزایش بی تحرکی و چاقی در ایران به عنوان عامل مهم انواع سرطان، نگران کننده شده است؛ به طوری که ۷۰ درصد مردم ایران، یا چاق هستند یا اضافه وزن دارند؛ ۹۰ درصد تحرک کافی ندارند و ۸۰ درصد از این مجموع، اصلا تحرک ندارند
همانند تمام جهان، روستاها در شیوع چاقی و اضافه وزن از شهرهای ایران پیشی گرفته اند و زنان روستاها بیشتر در معرض خطر چاقی و اضافه وزن قرار دارند
افزایش بروز سرطان روده بزرگ، عمدتا به دلیل بی تحرکی، چاقی و اضافه وزن نگران کننده شده است؛ به طوری که سالانه ۴ هزار نفر در ایران جان خود را بر اثر سرطان روده بزرگ از دست می دهند و ۷ هزار بیمار جدید به شمار مبتلایان سرطان روده در کشور اضافه می شود
مصرف تریاک ، نوشیدن چای داغ، مصرف کم میوه و سبزیجات تازه، سلامت نامناسب دهان و دندان، مصرف آب آشامیدنی غیربهداشتی و استفاده از سوختهای نفتی و بیوزیستی در فضای بسته خانه از جمله مهمترین عوامل بروز سرطان مری به شمار می روند
سرطان مری در شمال شرق کشور (گلستان)که بیش از همه دنیا شیوع داشت و ۱۰۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر بود، به دلیل بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی، کاهش بسیار زیادی یافته و به یک پنجم آمار یعنی ۲۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر رسیده است
برای سرطان مری و معده هنوز هیچ روش تشخیص زودهنگام که استاندارد و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی باشد وجود ندارد؛ اما سرطان روده بزرگ ، کاملا قابل پیشگیری و در صورت تشخیص در مراحل اولیه، تا ۹۰ درصد قابل درمان است
سرطان روده بزرگ در سنین بالای ۵۰ سال شایع‌تر است
سرطان روده بزرگ در اکثر موارد، از پولیپ‌های روده (تکه های گوشتی پوشش داخلی روده) نشأت می‌گیرد که معمولاً علامت بالینی خاصی در بدن ایجاد نمی‌کنند ولی به مرور زمان تبدیل به سرطان می‌شوند؛ لذا باید پولیپ‌ها را از روده بزرگ خارج کرد تا از پیدایش سرطان جلوگیری شود
پولیپ‌های روده در همه سنین دیده می‌شوند، اما در سنین بالای ۵۰ سال شایع‌تر است؛ هر چه اندازه پولیپ‌ها بزرگ‌تر و تعداد آنها بیشتر باشد، میزان خطر بدخیمی سرطان روده بزرگ هم بیشتر می شود
انجام سالانه آزمایش مدفوع برای بررسی خون مخفی در مدفوع که از علائم احتمالی سرطان روده بزرگ بوده و نیاز به انجام کولونوسکوپی را ضروری می کند ، برای افراد بالای سنین ۵۰ سال و سایر افراد (حتی زیر ۵۰ سال) که عضوی از خانواده آنها دارای سابقه سرطان روده بزرگ بوده لازم است
کسانی که عضوی از خانواده آنها، سرطان روده بزرگ داشته است ۲ تا ۳ برابر سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند ؛ این افراد باید ۱۰ سال قبل از سن بروز سرطان روده بزرگ در عضو مبتلای خانواده ، مورد آزمایش و معاینه قرار گیرند
همچنین افرادی که تحت کولونوسکوپی قرار گرفته اند، اگر پولیپ نداشتند، باید هر ۱۰ سال یک بار مجددا کولونوسکوپی شوند؛ اگر یک تا سه پولیپ در روده بزرگ داشتند ، هر ۵ سال و اگر بیش از سه پولیپ داشتند، باید هر سه سال کولونوسکوپی شوند
انتخاب سبک زندگی سالم، پرهیز از پرخوری و بی تحرکی ، انجام فعالیت بدنی متوسط و شدید روزانه، مصرف میوه تازه طی ۵ وعده در طول روز و هر وعده حداقل یک میوه، مصرف سبزیجات تازه، خودداری از مصرف زیاد گوشت قرمز ، گوشت فرآوری شده و گوشتهای کبابی، خودداری از مصرف زیاد نمک و چربی های ناسالم، کاهش شدید مصرف نوشیدنی های شیرین، پرهیز کامل از مصرف تریاک و دخانیات، خودداری کامل از مصرف الکل، کاهش شدید مصرف غذاهای آماده و فوری، عدم استفاده از آب آشامیدنی ناسالم و رعایت بهداشت دهان و دندان با سه بار مسواک زدن در طول روز، از جمله عوامل مهم پیشگیری از سرطان ها هستند.
